عرب نژاد و از اولاد ابوایّوب انصارى صحابى بزرگوار معروف است. خواجه عبداللّٰه یكى از معروفترین و متعبّدترین عرفاست. كلمات قصار و مناجاتها و همچنین رباعیات نغز و باحالى دارد. شهرتش بیشتر به واسطه ی همانهاست.
از كلمات اوست: در طفلى پستى، در جوانى مستى، در پیرى سستى، پس كى خدا پرستى؟ و هم از كلمات اوست: بدى را بدى كردن سگسارى است، نیكى را نیكى كردن خرخارى است، بدى را نیكى كردن كار خواجه عبداللّٰه انصارى است.
این رباعى نیز از اوست:
عیب است بزرگ بر كشیدن خود را****از جمله ی خلق برگزیدن خود را
از مردمك دیده بباید آموخت ****دیدن همه كس را و ندیدن خود را
خواجه عبداللّٰه در هرات متولد و در همان جا در سال 481 درگذشته و دفن شده است و از این جهت به «پیر هرات» معروف است.
خواجه عبداللّٰه كتب زیاد تألیف كرده. معروفترین آنها كه از كتب درسى سیر و سلوك است و از پخته ترین كتب عرفان است، كتاب منازل السائرین است. بر این كتاب شرحهاى زیاد نوشته شده است.
ز. امام ابوحامد محمّد غزالى طوسى. از معروفترین علماى اسلام است. شهرتش شرق و غرب را گرفته است. جامع معقول و منقول بود. رئیس جامع نظامیه ی بغداد شد و عالیترین پست روحانى زمان خویش را حیازت كرد. اما احساس كرد نه آن معلومات و نه آن مناصب، روحش را اشباع نمى كند. از مردم مخفى شد و به تهذیب و تصفیه ی نفس مشغول شد. ده سال در بیت المقدس دور از چشم آشنایان، به خود پرداخت. در همان وقت به عرفان و تصوف گرایید و دیگر تا آخر عمر زیر بار منصب و پست نرفت. كتاب معروف احیاء علوم الدین را بعد از دوره ی ریاضت تألیف كرد و در سال 505 در طوس كه وطن اصلى اش بود درگذشت
منبع : خدمات متقابل اسلام و ایران / قرن پنجم