لغت «قرائت» را باید معنی كنیم، چون لفظ «بخوان» در فارسی لفظ مشترك است و اسباب اشتباه
می شود. «قرائت» سخن گفتن است ولی هر سخن گفتنی قرائت نیست. مثلا من الان برای شما
مجموعه آثار شهید مطهری . ج28، ص: 660
صحبت می كنم. اینجا غلط است كه بگویم «من برای شما قرائت می كنم» ؛ نه، من برای شما تكلم
می كنم، صحبت می كنم، مكالمه می كنم. وقتی دو نفر با یكدیگر صحبت می كنند، اینجا قرائت
نیست. قرائت در جایی گفته می شود كه یك متنِ تنظیم شده قبلی وجود داشته باشد كه آن را
دیگری بخواند. مثلا اگر نامه ای را كسی قبلا نوشته و من این نامه را بخواهم بخوانم، اینجا به كار
بردن كلمه «قرائت» درست است؛ یعنی آن مقدار كه من حرف شخص دیگری را برای شما
می خوانم، اسمش قرائت است و هرچه كه من از خودم می گویم، قرائت نیست. پس اگر من متنی را
كه دیگری تهیه كرده [یا خودم قبلا تهیه كرده ام ] بخوانم این قرائت است.
ولی آیا هر نقل قولی قرائت است؟ باز هم نه. مثلا اگر حرفی را كسی گفته و من آن حرف را
برای شما نقل می كنم، اینجا هم نمی گویم «من حرف او را برای شما قرائت می كنم» بلكه می گویم
«من نقل می كنم» . پس كِی قرائت است؟ آن وقتی كه سخن، سخن قبلی یعنی سخنی قبل از این
سخن من باشد
[1]و به صورت یك مكتوب درآمده باشد. به تكرار كردن [و خواندن ] آنچه كه قبلا
به صورت یك مكتوب درآمده است می گویند قرائت. پس باید كتاب
[2]شده باشد. پس قرائت به
نوشته تعلق می گیرد، نه به گفته.
پس در مفهوم قرائت دو شرط هست: یكی اینكه باید یك امر تنظیم شده قبلی باشد نه چیزی
كه الان شخص انشاء می كند. دوم اینكه آن تنظیم شده قبلی، به صورت یك نوشته درآمده باشد.
اگر تنظیم شده قبلی به صورت یك سخن و سخنرانی باشد و من آن را تكرار كنم باز قرائت نیست.
[1] - . اینكه می گویم «سخن دیگر» لازم نیست كه از غیر خود من باشد.
[2] - . [به معنی «مكتوب» . ]