در اینكه ضمیر «یخرج» به چه چیزی برمی گردد
[1]اقوالی گفته شده. یكی از احتمالاتی كه مفسرین
در این زمینه داده اند این است كه ضمیر «یخرج» به انسان برگردد؛ یعنی انسان در حین ولادت از
بین صلب و ترائب خارج می شود. در مرحله اول فرمود: منشأ خلقت انسان یك آب جهنده است
و در اینجا می فرماید: بعد كه این نطفه در رحم به صورت یك انسان درآمد، از میان پشت و
پهلوهای زن خارج می شود (چون در مدتی كه در رحم است، از یك طرف استخوانهای پشت زن
او را احاطه كرده است و از طرف دیگر استخوانهای پهلو و سینه زن، و استخوانها مثل ستونهایی
هستند كه او را حفظ می كنند. ) پس اگر ضمیر «یخرج» را به انسان برگردانیم، در این آیات دو
مرحله ذكر شده است: یكی مرحله نطفه و دیگری مرحله خروج از رحم. در این صورت معنی آیه
خیلی روشن است.
[1] - . یعنی در اینكه چه چیزی از بین صلب و ترائب بیرون می آید.