بسم اللّه الرحمن الرحیم
إِذَا اَلسَّماءُ اِنْشَقَّتْ. `وَ أَذِنَتْ لِرَبِّها وَ حُقَّتْ [1]. . .
سوره انشقاق مضامینش شبیه سوره تكویر و سوره انفطار است، برخلاف سوره مطففین كه شكل و
سیاقش با این سوره ها فرق داشت. یعنی این سوره هم مثل دو سوره تكویر و انفطار از اول، مسئله
وقوع قیامت و مقدمات وقوع قیامت و اشراط الساعه را بیان می كند، ولی با یك فرقی كه عرض
خواهم كرد
[2].
إِذَا اَلسَّماءُ اِنْشَقَّتْ . آنگاه كه آسمان شكافته شود و انشقاق پیدا كند و عالم خراب شود.
وَ أَذِنَتْ
لِرَبِّها وَ حُقَّتْ. جمله
أَذِنَتْ لِرَبِّهارا در اینجا به دو صورتِ نزدیك به هم معنی كرده اند. «اَذِنَ لَهُ» یك
معنایش- كه ظاهرا در اینجا به همین معناست- این است: «گوش داد به او» به معنی اینكه سخنش
را شنید و پذیرفت. معنی دیگر «اَذِنَ لَهُ» ، «اجازه داد» است، كه در این صورت معنی آیه چنین
مجموعه آثار شهید مطهری . ج28، ص: 465
است كه مفهوم و ماهیت معاد را روشن می كند.
[2] - . در سوره تكویر بعد از ذكر چند جمله كه با «اذا» شروع می شد فرمود:
عَلِمَتْ نَفْسٌ ما أَحْضَرَتْ انسان در آنجا
می فهمد كه چه چیزی برای خود احضار كرده یعنی اعمال خودش. در سوره انفطار هم بعد از چهار جمله كه با «اذا» شروع می شد فرمود:
عَلِمَتْ نَفْسٌ ما قَدَّمَتْ وَ أَخَّرَتْ یعنی آنوقت كه این اشراط الساعه واقع بشود هر كسی می داند كه چه اعمالی را قبل از خود فرستاده و چه اعمالی بعد از او برای او آمده. در سوره انشقاق جواب به شكل دیگری است.