یك ضابط كلی: جحیمی ها چه كسانی هستند و جنتی ها چه كسانی؟
فَأَمّا مَنْ طَغی . `وَ آثَرَ اَلْحَیاةَ
اَلدُّنْیا. `فَإِنَّ اَلْجَحِیمَ هِیَ اَلْمَأْوی . `وَ أَمّا مَنْ خافَ مَقامَ رَبِّهِ وَ نَهَی اَلنَّفْسَ عَنِ اَلْهَوی . `فَإِنَّ اَلْجَنَّةَ هِیَ
اَلْمَأْوی . اما آن كس كه در مقابل خدا طاغی شود و طغیان بورزد
[1]و
[2]وحیات دنیا رای ایثار كند
[3]
یعنی مقدم بدارد، زندگی آخرت را رها كند و زندگی دنیا را بگیرد؛ همان كه «دنیاپرستی» گفته
می شود.
[1] - . عود الی ما بَدأ است، [یعنی بازگشت به ابتداست. ] اولِ آیات از فرعون شروع شد كه خدا به موسی فرمود:
اِذْهَبْ إِلی فِرْعَوْنَ إِنَّهُ طَغی ، بعد هم سخن از طغیان مشركین مكه است كه در مقابل پیغمبر چگونه طغیان می كردند و این حرفها را از روی طغیان خود می گفتند.
[2] - . طغیان ورزیدن یعنی خود را از قید عبودیت خدای متعال رها كردن، یاغی شدن نسبت به خدا.
[3] - . ایثار را با كلمه «انتخاب» هم نمی شود معنی كرد، معنای بیشتری دارد. اگر بگویند چیزی را بر چیزی ایثار كرد یا اگر بگویند كسی را بر خود ایثار كرد، معنایش این است كه او را گرفت و این را رها كرد. در مورد بخششهای خاص اگر «ایثار» می گویند، چون آن وقتی كه انسان خودش نیاز دارد دیگری هم نیاز دارد، خودش را رها می كند و دیگری را می گیرد. پس اصل معنی ایثار یعنی از میان دو چیز یكی را گرفتن و دیگری را طرد كردن.