این یك فكر مجوسی و زردشتی است كه خدا اشیاء را دو گونه آفریده است: بدها و خوبها، بدهای
مطلق و خوبهای مطلق. این طور نیست. هرچه كه بد است در ذات خودش بد نیست، اگر بد است
به علت محدودیتی است كه خودش دارد یا به علت این است كه سبب یك محدودیت می شود.
مثلاً ما می گوییم شهوترانی بد است. اما باید حساب كنیم چه چیزش بد است؟ شهوترانی آن وقت
بد است كه شهوت مانع رسیدن انسان به كمالات دیگر بشود، و آن وقت است كه اسمش
«شهوترانی» می شود. شهوترانی یعنی در انحصار شهوت قرار گرفتن. انسان كه فقط شهوت نیست،
شهوت شاخه ای از وجود انسان است. آیا این شاخه وجود انسان بد است؟ نه، این شاخه بد نیست،
آن وقت بد است كه تو خیال بكنی فقط همین یك شاخه هستی، یعنی صد شاخه دیگر وجود تو
دارد، آن صد شاخه دیگر را فراموش كرده ای، همه را فدای این یك شاخه كرده ای. بدی اش این
است كه همه چیز دیگر را فدای خودش كرده است.
این مثال را من همیشه ذكر می كنم: وقتی كه بچه انسان بازیگوش می شود انسان ناراحت
می شود و می گوید چه بچه بدی است، بازیگوش شده، دائم بازی می كند. اگر بپرسیم آیا بازی
كردن برای بچه بد است، می گوید اتفاقا اگر بچه بازی نكند حتما مریض است، بچه باید بازی كند.
بازی كردن بد نیست اما اگر تمام زندگی بچه، درس و كار و نماز خواندن برای او بشود بازی، آن
وقت بازی بد است؛ یعنی بازی ای كه مانع درس خواندن، اخلاق و كارهای لازم دیگر بشود بد
مجموعه آثار شهید مطهری . ج28، ص: 277
است و الاّ اصل بازی كردن كه بد نیست، اگر نباشد بد است. و لذا شما خودتان اگر بچه تان بازی
نكند می فهمید كه یك بیماری در او هست او را پیش دكتر می برید و می گویید: چرا بچه من اصلاً
بازی نمی كند، همیشه یك گوشه نشسته چمبك می زند و حالت غمناك به خودش می گیرد.