فَإِذا بَرِقَ اَلْبَصَرُآن وقتی كه این چشمها برق می زند یعنی خیره می شود (دیگر به زمان قیامت كار
ندارد) ، آن وقتی كه این چشمها خیره می ماند (وضعی می بیند كه وقتی این چشمها را نگاه كنی
اضطراب و خیره شدن را در آنها می بینی) . آن وقتی است كه ماه از نور خواهد افتاد، چهره ماه
دیگر بی نور خواهد شد. آن وقتی كه ماه و خورشید كه این همه با هم فاصله دارند و در مدارهای
مختلف حركت می كنند در یك جا گرد آورده خواهند شد و تمام این نظامها بهم خواهد خورد. آن
روزی كه انسان فریاد بكشد فرارگاه كجاست؟
فَإِذا بَرِقَ اَلْبَصَرُآنگاه كه چشمْ خیره و مضطرب گردد وَ خَسَفَ الْقَمَرُ و ماه منخسف و بی نور
شود وَ جُمِعَ الشَّمْسُ وَ الْقَمَرُ و ماه و خورشید در كنار یكدیگر قرار بگیرند (یعنی این نظامها در هم
بریزد) آن وقت است كه انسان (یعنی همین انسان، این گونه انسان كه چنین سخنی بر زبان
می آورد) می گوید فرارگاه كجاست؟ كَلاّ لا وَزَرَ بس كن، پناهگاهی نیست جز یك چیز:
إِلی رَبِّكَ
یَوْمَئِذٍ اَلْمُسْتَقَرُّقرارگاه همه بارگاه پروردگار و قضای حتم پروردگار است. قیامت چه وقت است؟
این وقت:
فَإِذا بَرِقَ اَلْبَصَرُ. `وَ خَسَفَ اَلْقَمَرُ. `وَ جُمِعَ اَلشَّمْسُ وَ اَلْقَمَرُ. `یَقُولُ اَلْإِنْسانُ یَوْمَئِذٍ أَیْنَ
اَلْمَفَرُّ. `كَلاّ لا وَزَرَ. `إِلی رَبِّكَ یَوْمَئِذٍ اَلْمُسْتَقَرُّ.
بارگاه پروردگارت قرارگاه همه است. همه بازگشت به ذات او می كنند.
یَقولُ الاِْنْسانُ یَوْمَئِذٍ اَیْنَ الْمَفَرُّ انسان در آن روز می گوید فرارگاه كجاست؟ كَلاّ لا وَزَرَ
پناهگاهی نیست. اِلی رَبِّكَ یَوْمَئِذٍ الْمُسْتَقَرُّ قرارگاه به سوی پروردگار است، وعده گاه آنجاست؛
یعنی سخن از پناهگاه نگویید، سخن از وعده گاه و قرارگاه بگویید. قرارگاه، بارگاه پروردگار است.
مجموعه آثار شهید مطهری . ج28، ص: 154