وَ اُذْكُرِ اِسْمَ رَبِّكَ وَ تَبَتَّلْ إِلَیْهِ تَبْتِیلاً. `رَبُّ اَلْمَشْرِقِ وَ اَلْمَغْرِبِ لا إِلهَ إِلاّ هُوَ فَاتَّخِذْهُ وَكِیلاً. `وَ اِصْبِرْ عَلی ما یَقُولُونَ وَ اُهْجُرْهُمْ هَجْراً جَمِیلاً. `وَ ذَرْنِی وَ اَلْمُكَذِّبِینَ أُولِی اَلنَّعْمَةِ وَ مَهِّلْهُمْ قَلِیلاً [1].

آیات اول سوره مباركه یا أَیُّهَا اَلْمُزَّمِّلُ است. این آیه ای كه اول تلاوت كردم: «وَ اُذْكُرِ اِسْمَ رَبِّكَ» و همچنین جمله «وَ تَبَتَّلْ إِلَیْهِ تَبْتِیلاً» در جلسه پیش تفسیر شد و مورد بحث قرار گرفت. چون آیه بعد دنبال آن آیه است از این جهت آن را هم خواندیم. فرمود كه یاد كن نام پروردگارت را و به سوی او تبتّل كن. گفتیم تبتّل حالت تضرع و انقطاع و همان است كه جوهر عبودیت است. جمله «وَ تَبَتَّلْ إِلَیْهِ تَبْتِیلاً» متبتّل باش به او و متضرع باش و منقطع باش به او منقطع شدنی- مخصوصا كلمه تبتیلا: منقطع شدنی، یعنی نوع خاص- همان كمال انقطاع را می رساند كه لازمه عبودیت و خداپرستی است و بلكه حقیقتِ دعا همان انقطاع به حق است. انقطاع یعنی بریده شدن از ماسوی و پیوستن به خداوند.

دعایی هست به نام «مناجات شعبانیه» كه در كتب دعا مثل مفاتیح هست، دعایی است كه نوشته اند این دعا را امیرالمؤمنین علی علیه السلام و امامانِ از اولاد او می خوانده اند. دعایی است كه از

مجموعه آثار شهید مطهری . ج28، ص: 60

نظر مضمون در سطح بسیار بسیار عالی است. یكی از جمله های آن دعا این است: اِلهی هَبْ لی كَمالَ الاِْنْقِطاعِ اِلَیْكَ وَ اَنِرْ اَبْصارَ قُلوبِنا بِضِیاءِ نَظَرِها اِلَیْكَ حَتّی تَخْرِقَ اَبْصارُ الْقُلوبِ حُجُبَ النُّورِ فَتَصِلَ اِلی مَعْدِنِ الْعَظَمَةِ وَ تَصیرَ اَرْواحُنا مُعَلَّقَةً بِعِزِّ قُدْسِكَ. جمله های بعدش را نمی خواهم تفسیر كنم و جمله های بسیار عالی و پرمعنایی است از نظر معرفة اللّهی. جمله اولش این است كه خدایا به من موهبت فرما نهایت انقطاع به خودت را. این «نهایت انقطاع» ملازم است با نهایت اتصال؛ یعنی نهایت انقطاع از غیر خدا ملازم است با نهایت اتصال به حق.

[1] - . مزّمّل/8- 11.