اینجا مطلبی را به عنوان توضیح اضافه می كنیم: گفتیم كه هر تقدمی ملاكی لازم
دارد. اگر میان ملاكهای دو تقدم تشكیك بود اثبات تشكیك میان تقدمها هم ساده
است. تقدم بالطبع تقدم بالوجود بود و تقدم بالعلیه تقدم بالوجوب، و ما قبلا گفتیم كه
الوجوب هو تأكد الوجود. پس نسبت ملاكهای این دو تقدم، تشكیكی است و قهرا
خود این تقدمها هم نسبت تشكیكی دارند. ولی همان طور كه مرحوم آخوند فرموده
است، این مطلب را در بعضی از تقدمهای دیگر نمی توان ثابت كرد. مثلا اثبات اینكه
در میان تقدم بالزمان و تقدم بالمكان و تقدم بالشرف كدام یك مقدم بر دیگری
است، مشكل است.
مجموعه آثار شهید مطهری . ج12، ص: 783