مثال دیگری كه زده اند این است: اگر فرض كنیم جسمی را در یك محلْ ثابت نگه
داریم ولی محیطش را حركت بدهیم (مثل ماهی ای كه در نقطه ای از رودخانه ثابت
باشد و آب بر او سیلان داشته باشد) این جسم نه متحرك است و نه ساكن. اما
متحرك نیست چون «حركت كردن» یعنی این كه مكان شی ء تغییر كند و «مكان»
یعنی سطح مقعر جسم [محیط] . در اینجا نسبت این شی ء با اشیائی كه در خارج
مجموعه آثار شهید مطهری . ج12، ص: 395
هستند فرق نمی كند. نسبت آن ماهی با ما كه كنار جو هستیم و با كف جو و بالای
سرش فرق نمی كند پس متحرك نیست. از طرف دیگر ساكن هم نیست؛ چون آن
محیطی كه بر او احاطه دارد ثابت نیست و معنای سكون (یا لازمه سكون) این است
كه محیطی كه بر شی ء احاطه دارد، در آنات بعدی هم احاطه داشته باشد در حالی كه
در اینجا محیطْ متغیر است.