رسیدیم به قرآن. حالا قرآن را چگونه از بین ببرند برای اینكه به اخبار حجّیت بدهند؟ قرآن را كه نمی توانستند بگویند كتاب خدا نیست. گفتند قرآن مقامش بالاتر از این است كه افراد عادی بشر آن را بفهمند. قرآن را فقط ائمه حق دارند بفهمند و بس. قرآن نازل شده است برای آنكه آنها بفهمند. ما باید ببینیم در اخبار ائمه چه آمده. به اصطلاح مجتهدین، گفتند ظواهر قرآن حجت نیست. مثلاً اگر قرآن می گوید: إِنَّمَا اَلْخَمْرُ وَ اَلْمَیْسِرُ وَ اَلْأَنْصابُ وَ اَلْأَزْلامُ رِجْسٌ مِنْ عَمَلِ اَلشَّیْطانِ فَاجْتَنِبُوهُ [1]و ما معنی آن را این می دانیم كه شراب و قمار حرام است، می گویند نه، تو باید به اخبار مراجعه كنی ببینی كه آیا در اخبار آمده است كه شراب و قمار حرام است یا نه؟ می گویند اساساً مخاطب قرآن، ما نیستیم.

به این ترتیب برای مردم قرآن را هم از اعتبار و حجّیت انداختند تا این طور فكر كنند كه تنها مرجعی كه باید به آن رجوع كرد اخبار و روایات است و اجتهاد دیگر معنی ندارد، چون اجتهاد یعنی انسان اِعمال فكر و اِعمال نظر كند. معنای اجتهادِ یك اصل این است كه ببینیم قرآن چه گفته است، احادیث كدامش صحیح و كدامش ضعیف است، عقل را به كار برده ببینیم چه تشخیص می دهد، ببینیم علمای شیعه اجماعی دارند یا نه؟ گفتند همه ی این حرفها را بریزید دور. آنوقت در اخبار چیزهایی هست كه احیاناً خود قرآن را از اعتبار می اندازد. مثلاً فلان كس آمده گفته است كه سوره ی حمد این جور نیست كه شما می خوانید، جور دیگری است. شما می خوانید: صِراطَ اَلَّذِینَ أَنْعَمْتَ عَلَیْهِمْ غَیْرِ اَلْمَغْضُوبِ عَلَیْهِمْ وَ لاَ اَلضّالِّینَ. می گفتند در حدیث آمده است: صِراطَ مَنْ اَنْعَمْتَ عَلَیْهِمْ غَیْرِ الْمَغْضوبِ عَلَیْهِمْ وَ غَیْرِ الضّالّینَ و باید این طور خواند. آنگاه كلمات قرآنهای خودشان را در حاشیه ی آنها عوض می كردند. چند سال پیش اینها مشغول شدند به چاپ كردن قرآن خودشان، آیت اللّه بروجردی متوجه شدند و فوراً جلو چاپش را گرفتند و بردند در دریا ریختند. وای به حال اینكه قرآنها چاپ می شد و به دست یهودیها و مسیحیها می رسید و می گفتند مسلمانها كه می گویند قرآن ما تحریف نشده است، حالا خودشان یك قرآن دیگر در آورده اند كه با قرآنی كه دارند خیلی اختلاف دارد.

چند سال پیش طلبه ای بود در قم و در آن موقع چیزی كه من در قیافه ی او نمی دیدم نجابت بود. می دیدم همه از او دوری می كنند، و تا حدود مطوّل هم بیشتر نخواند و بعد رفت. یك وقت ما متوجه شدیم كه در آباده ی شیراز برای خودش [2]. . .

این جور ضربه ها اینها به پیكر دین زدند. گفتند قرآن اعتبار ندارد. البته نگفتند قرآن را نخوانید؛ گفتند قرآن را بخوانید، قرآن را ببوسید، اما قرآن را نفهمید. این یك ضربه ی بزرگی به عالم اسلام بالاخص به عالم تشیع زد به طوری كه بعدها اساساً مفسرین شیعه رعبشان برداشت كه قرآن را تفسیر كنند، از تفسیر كردن ترسیدند.

جریان اخباریگری، این تعصب افراطی احمقانه ای كه راجع به اخبار پیدا كردند كه صحیح و ضعیف را با هم یكی دانستند، یكی از آن جریانهای فكری خطرناكی است كه در دنیای اسلام پیدا شد و اثرش هم جمود فكری است، همان چیزی كه الآن ما به آن مبتلا هستیم. اینها به عالم تشیع سرایت می كند.

---