یك حدیث نبوی هست كه در روایات اهل تسنن آمده: مَنْ لَمْ یَغْزُ وَ لَمْ یُحَدِّثْ نَفْسَهُ بِغَزْوٍ ماتَ عَلی شُعْبَةٍ مِنَ النِّفاقِ [1]. آن كه نجنگیده باشد و لااقل در نفس خود حدیث جهاد نكرده باشد (آرزوی جهاد نكرده باشد) می میرد در حالی كه شعبه ای از نفاق در روحش هست. این شعبه ای از نفاق را جز مواجه شدن با دشمن، چیز دیگری از جان انسان بیرون نمی برد. درست مثل شناوری است. آیا اگر انسان تمام كتابهایی را كه در باب شناوری نوشته شده بخواند، شناور می شود؟ نه، مگر اینكه مدتی شنا كند و چند دفعه زیر آب برود و مقداری آب بخورد، ناراحت هم بشود تا شنا بیاموزد. شجاعت را جز با مواجه شدن با خطراتی كه برای جان آدم هست و جز با مواجه شدن با دشمن نمی توان كسب كرد. باید انسان آن حالت را پیدا كند كه وقتی با كسی مواجه می شود كه تصمیم دارد او را بكشد به طور خودكار حالت دفاعی بگیرد و مانع از كشته شدن خود شود، بلكه بخواهد طرف را از بین ببرد. اینها را در كتاب نمی توان خواند و یاد گرفت.

---