قرآن اینجا می فرماید:
«كَذلِكَ اَلْعَذابُ» عذاب دنیا چنین عذابی است. اینجا دو نكته
عرض كنم. یك نكته این كه ما آیه ای راجع به كفار قریش را كه قبلاً خواندیم:
مجموعه آثار شهید مطهری . ج26، ص: 604
«سَنَسِمُهُ عَلَی اَلْخُرْطُومِ» (
عن قریبٍ بینی او را به خاك خواهیم مالید، روی بینی اش
علامت خواهیم گذاشت) این جور تفسیر كردیم كه مقصود این است كه عن قریبٍ
اینها به عذاب دنیا خواهند رسید. عرض كردیم كه این آیه در مكه است و اشاره
است به اینكه اینها عن قریب به دست مؤمنین ذلیل و منكوب می شوند، كه در جنگ
بدر همینها بودند كه اینچنین شدند. بعد یكی از آقایان گفتند: این
«سَنَسِمُهُ عَلَی
اَلْخُرْطُومِ» را فقط یك نفر گفته است كه مربوط به دنیاست، اكثر گفته اند مربوط به
آخرت است. من تفسیر را نگاه كردم، مخصوصاً تفسیر فخررازی كه اقوال را نقل
می كند، دیدم این جور نیست. دو قول بوده است: یكی قول آنهایی كه گفته اند:
مقصود آخرت است، و دیگر قول آنهایی كه گفته اند: مقصود دنیاست؛ و شاید بیشتر
كسانی هستند كه گفته اند مقصود دنیاست، و بعلاوه منافاتی میان جمع بین هر دو
نیست.
مطلب دیگر این است كه این
«كَذلِكَ اَلْعَذابُ» نیز قرینه است برای آن مطلب.
اینجا وقتی می گوید این است عذاب، اینچنین عذاب می كنیم، معلوم می شود آنجا
هم وعده ی عذاب دنیا داده است، چون اینجا عذاب دنیاست؛ منتها می گوید عذاب
دنیا رافع عذاب آخرت نیست:
«وَ لَعَذابُ اَلْآخِرَةِ أَكْبَرُ» عذاب آخرت، [به نحو] بزرگتر
سر جای خودش هست. پس این هم قرینه ای است بر همان
«سَنَسِمُهُ عَلَی اَلْخُرْطُومِ» به
آن معنا كه ما تفسیر كردیم.