ن وَ اَلْقَلَمِ وَ ما یَسْطُرُونَ. `ما أَنْتَ بِنِعْمَةِ رَبِّكَ بِمَجْنُونٍ. `وَ إِنَّ لَكَ لَأَجْراً غَیْرَ مَمْنُونٍ. `وَ إِنَّكَ لَعَلی خُلُقٍ عَظِیمٍ. `فَسَتُبْصِرُ وَ یُبْصِرُونَ. `بِأَیِّكُمُ اَلْمَفْتُونُ. `إِنَّ رَبَّكَ هُوَ أَعْلَمُ بِمَنْ ضَلَّ عَنْ سَبِیلِهِ وَ هُوَ أَعْلَمُ بِالْمُهْتَدِینَ. `فَلا تُطِعِ اَلْمُكَذِّبِینَ. `وَدُّوا لَوْ تُدْهِنُ فَیُدْهِنُونَ [1].

سوره ی مباركه ی قلم است كه از سور مكیه است یعنی از سوری است كه در سالهای ابتدای بعثت در آن جریان درگیریهای شدید پیغمبر اكرم با مشركین مكه نازل شده است. سران قریش مردم نسبتاً جهاندیده و ثروتمند و باهوشی بودند به طوری كه از كعبه به عنوان یك بتخانه استفاده های اقتصادی از تمام عربستان می كردند؛ یعنی كعبه برای آنها تنها یك مركز عبادت و پرستش نبود، همه چیزشان بود. اینها علیه پیغمبر اكرم و موجی كه به وسیله ی ایشان به وجود آمده بود دست به انواع اقدامات و تبلیغات می زدند و شایعه پراكنی می كردند كه یكی از آنها- كه شاید از سایر

مجموعه آثار شهید مطهری . ج26، ص: 562

تبلیغاتشان بیشتر می توانست مردم عوام را اغفال كند- این بود كه وقتی از پیغمبر اكرم حالات غیرعادی را می شنیدند كه نقل می كرد مثلاً در حِرا جبرائیل چگونه بر من ظاهر شد و به من چه گفت و من به او چه جواب دادم، این آیات را بر من خواند، در همان اولین بار دستور نماز به من داد و من این نماز را به دستور او می خوانم، اینها می گفتند كه این دروغ نمی گوید- چون پیغمبر اكرم شهرتش به امانت و صدق به گونه ای بود كه نمی شد به سهولت این نسبت را به او داد- ولی دچار اختلال شده؛ این حرفهایی كه می گوید، به نظرش یك چیزهایی می آید، در اثر اختلال دِماغ این حرفها را می زند، یك دیوانه از این حرفها زیاد می زند، چند روز هست و بعد تمام می شود.

[1] . قلم / 1- 9.