امام برای ایراد خطبه های نماز جمعه كه دو خطبه است با یك زیّ خاصی برای
خطبه خواندن می رود، زیّی كه جمع میان حالت نمازگزار و حالت جهادكننده است.
امام عصا و یا شمشیر خود را به دست می گیرد و دامنها را بالا می زند و می رود بالای
منبر می ایستد و در زیّ یك مجاهد خطبه می خواند.
امام جمعه در خطبه برای مردم چه باید بگوید؟ این مطلب را حضرت
رضا علیه السلام در ضمن حدیثی- كه در همان سخنرانیها (خطابه و منبر) نقل كرده ام و
چاپ شده است- به بهترین وجهی بیان كرده اند. البته یكی از كارها نصیحت و پند و
اندرز و موعظه است، ذكر خداوند است، ثنا و حمد الهی است، بردن نام پیامبر
اكرم صلی الله علیه و آله و ائمه علیهم السلام است. متأسفانه فرصت نكردم كه متن حدیث را مجدداً به
ذهنم بسپارم. از آن سه قسمت دو قسمت یادم هست
[1].
یكی این است كه امام جمعه وظیفه دارد تازه ترین خبرها را از آنچه در دنیای
اسلام واقع شده است به اطلاع مردم برساند. ببینید اسلام تا چه اندازه توجه دارد كه
مسلمین را در جریان اطلاعات مربوط به دنیای اسلام قرار دهد. من در آن خطابه ها
گفتم: اندلس اسلامی را در سیصد الی چهارصد سال قبل قتل عام كردند و این عضو
مجموعه آثار شهید مطهری . ج26، ص: 303
بزرگ را از تن این اندام بریدند و تا سیصد سال بعد این طرف دنیای اسلام خبردار
نشد كه چنین عضوی را از او بریده اند! در تمام تواریخی كه در این سیصد چهارصد
سال نوشته اند اشاره ای به چنین قضیه ای نیست. اولین كتابی كه در این زمینه نوشته
شد، همین كتابی است كه مرحوم دكتر آیتی خودمان نوشتند و خیلی كتاب خوبی
هم هست. در جاهای دیگر هم همین طور است. فرض كنید شهرهای ایران را كه
روسها بردند، آیا سایر بخشهای دنیای اسلام خبردار شدند كه چنین قضیه ای بوده
است؟ پس این خطبه ها و خطابه ها و این منبرها كه وظیفه ی امامی است كه جمعه را
اقامه می كند، یكی برای این است كه تازه ترین اطلاعات دنیای اسلام را به اطلاع
مردم برساند.
امر دیگری كه حضرت رضا علیه السلام فرمود این است كه امام جمعه مصالح مردم را
برای آنان بازگو كند؛ یعنی درباره ی مصالح كلی عالم اسلام برای مردم بحث كند.
[1] . [مراجعه شود به كتاب ده گفتار، گفتارهای «خطابه و منبر» . ]