اعوذ باللّه من الشیطان الرجیم
یا أَیُّهَا اَلَّذِینَ آمَنُوا إِذا جاءَكُمُ اَلْمُؤْمِناتُ مُهاجِراتٍ فَامْتَحِنُوهُنَّ اَللّهُ أَعْلَمُ
بِإِیمانِهِنَّ فَإِنْ عَلِمْتُمُوهُنَّ مُؤْمِناتٍ فَلا تَرْجِعُوهُنَّ إِلَی اَلْكُفّارِ لا هُنَّ حِلٌّ لَهُمْ وَ لا
هُمْ یَحِلُّونَ لَهُنَّ وَ آتُوهُمْ ما أَنْفَقُوا وَ لا جُناحَ عَلَیْكُمْ أَنْ تَنْكِحُوهُنَّ إِذا آتَیْتُمُوهُنَّ
أُجُورَهُنَّ وَ لا تُمْسِكُوا بِعِصَمِ اَلْكَوافِرِ وَ سْئَلُوا ما أَنْفَقْتُمْ وَ لْیَسْئَلُوا ما أَنْفَقُوا
ذلِكُمْ حُكْمُ اَللّهِ یَحْكُمُ بَیْنَكُمْ وَ اَللّهُ عَلِیمٌ حَكِیمٌ. `وَ إِنْ فاتَكُمْ شَیْ ءٌ مِنْ أَزْواجِكُمْ
إِلَی اَلْكُفّارِ فَعاقَبْتُمْ فَآتُوا اَلَّذِینَ ذَهَبَتْ أَزْواجُهُمْ مِثْلَ ما أَنْفَقُوا وَ اِتَّقُوا اَللّهَ
اَلَّذِی أَنْتُمْ بِهِ مُؤْمِنُونَ [1].
این دو آیه و آیه ی بعد، از بحثِ ولاء خارج است و بحث دیگری است ولی در عین
حال این بحثِ دیگر ارتباط با آن بحث دارد. گفتیم بحث ولاء كفار مربوط به كیفیت
روابطی است كه یك نفر مسلمان با غیر مسلمان باید داشته باشد. این آیه ای كه الآن
مجموعه آثار شهید مطهری . ج26، ص: 221
می خوانیم اگرچه موضوع دیگری است ولی دقت كه می كنیم می بینیم با همان
موضوع ارتباط دارد. آن موضوع مسأله ی زن و شوهرهایی است كه زن، مسلمان
می شود و شوهر كافر می ماند و یا برعكس مرد مسلمان می شود و زن كافر می ماند.
در صدر اسلام بیشترْ قضیه به این شكل بود یعنی به شكل ابقاء بود. چون مردم همه
مشرك بودند، اغلب این جور بود كه خانواده ها با یكدیگر مسلمان می شدند؛
اشكالی پیش نمی آمد. ولی بسیار هم اتفاق می افتاد كه مرد، مسلمان می شد و زن به
كفر خودش باقی می ماند و یا برعكس زن مسلمان می شد و مرد به كفر خودش باقی
می ماند. این دستور برای این مطلب است و البته از دستوراتی است كه در مدینه بعد
از صلح حدیبیّه نازل شده است.