اعوذ باللّه من الشیطان الرجیم
وَ اَللّهُ خَلَقَ كُلَّ دَابَّةٍ مِنْ ماءٍ فَمِنْهُمْ مَنْ یَمْشِی عَلی بَطْنِهِ وَ مِنْهُمْ مَنْ یَمْشِی عَلی رِجْلَیْنِ وَ مِنْهُمْ مَنْ یَمْشِی عَلی أَرْبَعٍ یَخْلُقُ اَللّهُ ما یَشاءُ إِنَّ اَللّهَ عَلی كُلِّ شَیْ ءٍ قَدِیرٌ. `لَقَدْ أَنْزَلْنا آیاتٍ مُبَیِّناتٍ وَ اَللّهُ یَهْدِی مَنْ یَشاءُ إِلی صِراطٍ مُسْتَقِیمٍ [1].
در دو آیه ی پیش كه در جلسه ی قبل تلاوت و تفسیر شد مسائلی عنوان شد كه مربوط به
كائنات جوّ و حوادث جوّی بود و هدف، ارائه ی توحید و معرفت الهی است. در این آیه
مطلبی بیان شده است كه مربوط به خلقت حیوانات است و به اصطلاح علم امروز
مربوط به زیست شناسی است و باز در اینجا هم هدف، صرفِ یك مطلب مربوط به
زیست شناسی نیست، هدف قرآن باز همان نشان دادن «اللّه» است؛ یعنی اینها را
قرآن- به تعبیر خودش- به عنوان آیات الهی و نشانه هایی از قدرت و حكمت الهی
ذكر می كند و لهذا، هم در این آیه و هم در آن آیه، اولین كلمه ای كه گوش انسان را
می كوبد كلمه ی
«اللّه» است:
اَلَمْ تَرَ اَنَّ اللّهَ یُزْجی سَحاباً ثُمَّ یُؤَلِّفُ بَیْنَهُ ثُمَّ یَجْعَلُهُ رُكاماً. در
مجموعه آثار شهید مطهری . ج26، ص: 545
اینجا می فرماید:
وَ اللّهُ خَلَقَ كُلَّ دابَّةٍ مِنْ ماءٍ. در این آیه چه مطلبی بیان شده است؟
در این آیه غیر از آن هدف اصلی كه خالقْ
«اللّه» است، دو مطلب ذكر شده
است: یكی این كه اصل حیات همه ی جنبنده ها آب است. دوم این كه تنوع جنبنده ها
كه اینجا از یك نظر یعنی از نظر راه رفتن بیان شده است (بعضی خزنده هستند و
بعضی رونده، و رونده ها بعضی با دو پا و بعضی با چهار پا حركت می كنند) بر طبق
مشیّت الهی به وجود آمده است.