حال آن درسی كه ما باید بگیریم چیست؟ آیا صرفِ یك درس زیست شناسی است
كه همه ی جانداران از آب آفریده شده اند؟ این علم است، حرف درستی هم هست،
خداوند همه ی موجودات را- با این كه اصلشان از آب است- متنوع آفریده است،
حال یا به شكلی كه داروین می گوید: «تسلسل انواع» یا غیر تسلسل انواع، ولی به
هرحال انواعی پیدا شده است كه برای یك فرد بشر شناختن آن انواع امكان ندارد؛
یعنی اگر ما بخواهیم فقط انواع حیوانات را بشناسیم، سالهای زیاد باید درس
بخوانیم، آخرش هم شاید نتوانیم. تازه یك متخصص اگر «انواع صحرایی» را
بشناسد، «انواع دریایی» را دیگر نمی شناسد. پس قرآن نظرش به چیست؟ نظرش به
آن كلمه ی
«اَللّهُ» است. قرآن همیشه می خواهد ما به این نكته توجه كنیم كه این جریان
خلقت در عالم چگونه نشان می دهد نوری را؛ چگونه نشان می دهد كه این حركتها و
تلاشها و جنبشها و پیدایشها، در ظلمات و كوركورانه نیست، نور الهی در باطن همه ی
ذرات عالم هست؛ همه ی اینها مشیّت الهی، تقدیر الهی و حكمت الهی را نشان می دهد.
لهذا بعد از آن كه خزندگان و روندگان (به دوپا و به چهار پا) را ذكر می كند، برای این
كه [بفهماند] كه ما اینها را به عنوان مثال ذكر كردیم و منحصر به اینها نیست
مجموعه آثار شهید مطهری . ج26، ص: 552
می فرماید:
یَخْلُقُ اللّهُ ما یَشاءُ خدا آنچه را كه مشیّتش اقتضا كند می آفریند، یعنی همه ی
اینها خلقت خداست و بر طبق مشیّت الهی به وجود آمده.
اِنَّ اللّهَ عَلی كُلِّ شَیْ ءٍ قَدیرٌ
قدرت الهی محدود نیست، برای قدرت الهی نمی شود مرز و حد قائل شد، خدا بر هر
چیزی تواناست، هرچه را بخواهد هرجور كه بخواهد خلق می كند. البته خداوند
قدیر است، علیم است، حكیم است، مرید است. معنای این كه خداوند بر هر چیزی
تواناست و هر طور كه بخواهد خلق می كند این نیست كه چون مشیّت مطلق و
قدرت بی پایانی دارد، همین طور به گزاف و بدون هدف و حكمت خلق می كند؛ نه،
كارش بر اساس حكمت است، ولی مشیّت و قدرتش محدود نیست.