در جمله ی اول می فرماید:
وَ لِلّهِ مُلْكُ اَلسَّماواتِ وَ اَلْأَرْضِ قدرت و فرماندهی تمام
آسمانها و زمین از آنِ اوست، همه چیز در قبضه ی اختیار و در فرمان اوست، هیچ
مجموعه آثار شهید مطهری . ج26، ص: 521
موجودی از موجودات نیست كه از تحت نفوذ و فرمان او خارج باشد. جمله ی دوم:
وَ اِلَی اللّهِ الْمَصیرُ. «مصیر» از همان ماده ی «صیرورت» است و صیرورت یعنی از حالی به
حالی رفتن، از وضعی به وضعی تغییرشكل دادن، مثل این كه می گوییم نطفه علقه
گردید و علقه مضغه گردید و مضغه عظام گردید تا بالاخره یك بچه ی انسان شد؛
جنین صَبی گردید، صبی رجل گردید. جهان ما جهانِ «گردیدن» است، جهانِ
صیرورت است. اگر چوبی را در نظر بگیریم، آن چیزی كه امروز این چوب هست
همیشه این چوب نبوده است، چیز دیگری بوده كه «چوب» گردیده است و این
چوب هم همیشه چوب باقی نخواهد ماند، باز چیز دیگر خواهد گشت.
یك سؤال هست و آن سؤال این است: این كه خاكی آدم بشود، آدمی خاك
بشود، آب و خاك و هوایی مثلاً درخت بشوند، درختی حیوان بشود، حیوانی انسان
بشود؛ پایان این گردیدنها چیست؟ آیا همین طور یك گردیدنهای بی هدفی است؟
یك چیزی چیزی می شود، باز آن چیز چیز دیگر می شود و آن چیز چیز دیگر و
همین طور. . . ؟ یا نه، پایان همه ی گردیدنها به سوی خداست و روح و حقیقت معاد هم
همین است. این جمله ی
«وَ لِلّهِ مُلْكُ اَلسَّماواتِ وَ اَلْأَرْضِ وَ إِلَی اَللّهِ اَلْمَصِیرُ» در واقع همین
مطلب را می گوید: همه چیز از آنِ خداست و به سوی خداست. مفادش با مفاد آیه ی
كریمه ای كه به دستور خود قرآن وقتی كه انسان مصیبتی را می شنود آن را تلاوت
می كند:
«إِنّا لِلّهِ وَ إِنّا إِلَیْهِ راجِعُونَ» [1]یكی است، با این تفاوت كه در آنجا
«اِنّا»
می گوییم، ظاهر كلمه اختصاص به انسانها دارد، ولی از این آیه حتی این مقدار هم
بوی اختصاص نمی آید، می گوید: همه چیز از آنِ اوست و همه چیز به سوی اوست،
و در واقع به همان دلیل كه همه چیز از اوست و از آنِ اوست، به سوی او هم هست.