در این زمینه داستانهایی هست كه شنیده اید. داستان سَمُرة بن جُندَب- كه آدم
بدذاتی بود و بعدها هم در زمان امیرالمؤمنین علیه السلام و در دوره ی معاویه خیلی بدذاتی
كرد- معروف است. او در زمان پیغمبرخدا صلی الله علیه و آله یك درخت خرما در باغ یكی از
اصحاب رسول خدا صلی الله علیه و آله داشت. به حكم این كه درخت او در آن زمین بود حق
مجموعه آثار شهید مطهری . ج26، ص: 441
مرور داشت و حق داشت از درختش خبر بگیرد. ولی چون این درخت در خانه ی
مردم بود، طبق قاعده باید هروقت می خواست داخل آن خانه بشود استیناس كند،
كسب اجازه كند،
«یا اللّه» بگوید. ولی او یك آدم گردن كلفت قلدری بود و این كار را
نمی كرد و سرزده داخل خانه ی مردم می شد (هركس در داخل خانه ی خودش در یك
وضعی است كه نمی خواهد دیگران او را در آن وضع ببینند) و اسباب ناراحتی ایجاد
می كرد. صاحب آن باغ چند بار به او تذكر داد ولی او گوش نكرد. آمد خدمت رسول
اكرم و شكایت كرد: یا رسولَ اللّه! فلان كس را شما نصیحت كنید، سرزده داخل خانه ی
من می شود. حضرت او را خواستند و مطلب را به او فرمودند. گفت: خیر، من درختم
آنجاست و حق دارم بروم. حضرت متوجه شدند كه این آدم، آدم ناراحتی است.
فرمودند: پس یك كار دیگر بكن، بیا این درختت را به من بفروش، من درختی بهتر
از این در جای دیگر به تو می دهم. گفت: نمی خواهم، درخت خودم را می خواهم.
فرمودند: دو درخت به تو می دهم. ولی باز نپذیرفت. سه درخت، چهار درخت و تا
ده درخت [را حضرت به او پیشنهاد كردند، ] باز قبول نكرد. فرمودند: من برای تو
ضمانت درخت خرما در بهشت می كنم. گفت: درخت بهشت را هم نمی خواهم؛
درخت، همین درخت و اجازه هم نمی گیرم. نشان داد كه یك آدم قلدری است.
(همان طور كه قبلاً عرض كردم اسلام اول با نرمش وارد می شود ولی وقتی كه فایده
نبخشید خشونت اعمال می كند. ) حضرت فوراً به صاحب باغ دستور دادند: به باغ
می روی و درخت او را از ریشه می كنی و جلویش پرت می كنی!
اِنَّهُ رَجُلٌ مُضارٌّ او
مردی است مزاحم،
لا ضَرَرَ وَ لا ضِرارَ عَلی مُؤْمِنٍ [1] در دین اسلام ضرر و ضرار وجود
ندارد
[2].
بعد قرآن می فرماید:
فَاِنْ لَمْ تَجِدوا فیها اَحَداً فَلا تَدْخُلوها حَتّی یُؤْذَنَ لَكُمْ. حال اگر
شما به خانه ی كسی رفتید و هیچ كس نبود تكلیف چیست؟ آیا می توانید بگویید حال
كه كسی نیست تا به ما اجازه دهد پس قهراً زنی هم در آنجا نیست كه اگر وارد شدیم
بگوییم نامحرم وجود دارد و ما سرزده وارد شدیم، پس حق داریم وارد بشویم؟ نه،
این كه به خانه ی كسی بدون اجازه نباید رفت، تنها به خاطر وجود نامحرم نیست،
مجموعه آثار شهید مطهری . ج26، ص: 442
اصلاً در زندگی خصوصی مردم بدون اجازه نباید وارد شد، چون هركسی در زندگی
خصوصی ممكن است چیزهایی داشته باشد كه نخواهد دیگران بدانند. می فرماید:
اگر كسی نبود، باز هم داخل نشوید مگر این كه به شما اجازه داده شود؛ یعنی مگر
این كه قبلاً به شما اجازه داده باشند، مثل این كه صاحبخانه كلید را به شما داده باشد
یا به شما گفته باشد داخل این خانه برو.
[1]
. فروع كافی، ج 5 / ص 294، حدیث 8.
[2] . قاعده ی «لا ضررَ و لا ضِرار» از اینجا به وجود آمده است.