در
کتابخانه
بازدید : 80709تاریخ درج : 1391/03/21
پدیدآورنده : استاد شهید مرتضی مطهری
پدیدآورنده : استاد شهید مرتضی مطهری
پدیدآورنده : استاد شهید مرتضی مطهری
پدیدآورنده : استاد شهید مرتضی مطهری
پدیدآورنده : استاد شهید مرتضی مطهری
پدیدآورنده : استاد شهید مرتضی مطهری
پدیدآورنده : استاد شهید مرتضی مطهری
پدیدآورنده : استاد شهید مرتضی مطهری
پدیدآورنده : استاد شهید مرتضی مطهری
 
یكی دیگر از شعارهای ما كه باز مورد تهدید و خطر قرار گرفته است سلام است.

اسلام برای برخورد كردن افراد به یكدیگر شعاری وضع كرده است كه از خود اسلام است، قبل از اسلام نبوده و ابتكار خود اسلام است: سلام، سلام علیكم. پیغمبر فرمود سلام شعار اهل جنت و بهشت است (چون در بهشت است كه قرآن سلامٌ علیكم نقل كرده است) . دو نفر مسلمان وقتی كه به یكدیگر می رسند چكار بكنند؟ آیا رسیدنشان به یكدیگر مثل رسیدن دوتا حیوان باشد؟ برخورد اوّلی، یك عنوان و تیتری و یك كاری نداشته باشد؟ كلاههایمان را برداریم؟ نه، كلاه برداشتن شعار اسلام نیست، شعار ایران هم نیست. مثل چینی ها بینی هایمان را به همدیگر بمالیم؟ این هم شعار اسلام نیست. اسلام دین ناطق و زباندار است، با آدمی حرف می زند.

همین طور كه راجع به بسم اللّه عرض كردم، شما بروید بگردید، من به شما مهلتی می دهم، اگر در میان همه ی شعارهایی كه افراد و ملتها در برخورد با یكدیگر دارند، از سلام و سلامٌ علیكم شعاری پرمعنی تر و عالیتر و مترقی تر پیدا كردید من به شما اجازه می دهم كه دیگر شما سلام نكنید. آخر چه از این عالیتر؟ دو نفر به همدیگر می رسند، اعلام سلم و سلام با یكدیگر می كنند. می گوید سلم بر تو، سلامت و صفا برای تو آرزو می كنم. این اعلام صلح و صفاست از یك نظر. اسلام دین صفا و صلح و خیر است، دین اخوّت و برادری است. به همدیگر كه می رسیم سلام می كنیم، یعنی من برادر تو هستم و تو برادر من هستی و من برای برادر خودم آرزو می كنم (تعبیر آرزو هم غلط است، دعا می كنم، آرزوی مسلمان دعاست) من برای تو آرزو می كنم و دعا می كنم سلامت و تندرستی را، سلامت روحی، سلامت اجتماعی، سلامت جسمی، انواع سلامتها را.
چیز عجیبی است كه اصل سلام این است: سلامٌ علیكم، یعنی به صورت جمع ولو به فرد گفته شود. در این، یك نكته ای است و در حدیث هم وارد شده است كه در سه مورد است با اینكه طرف مفرد است ولی سنت است كه به صیغه ی جمع بگوییم.

یكی اینكه اگر كسی عطسه می كند سنت است كه می گوییم: یرحمكم اللّه(نه یرحمك اللّه) رحمت خدا بر شما. در مواقعی كه طلب عافیت می كنیم مثل اینكه به كسانی كه از حمام بیرون می آیند می گوییم: عافاكم اللّه، نمی گوییم: عافاك اللّه. حدیث دارد كه ما در سلام هم بالخصوص می گوییم سلام علیكم، یعنی وقتی به یك نفر هم برخورد
مجموعه آثار شهید مطهری . ج25، ص: 389
می كنیم نمی گوییم من فقط برای شخص تو سلم و سلام و صلح و سلامت می خواهم، بلكه می گوییم من برای شما برادران عموماً آرزوی سلم و سلامت می كنم.
حرف من این است: ما اگر از یك چیزی می خواهیم دست برداریم اول فكر كنیم ببینیم آیا آنچه كه بعد انتخاب می كنیم بهتر از این است؟ بعد یك چیزی انتخاب می كنیم بی معنی و نامفهوم. یك عده افراد به همدیگر كه می رسند اصلاً سلام نمی كنند. مثل اینكه حیوان صامت هستند. وقتی به همدیگر برمی خورند كأنه لالند و زبان ندارند. یك عده ی دیگر می گویند تعظیم عرض می كنم. مگر «تعظیم» عرض كردنی است؟ ! نادانی تا كجا؟ ! یا یكی تنها می گوید سلام. سلام [به تنهایی ] سلام نیست، [باید گفت: ] سلام علیكم. خجالت هم نباید كشید، شجاعت و عرضه و شخصیت باید داشت، با صدای بلند باید گفت: سلام علیكم. در اسلام افشای سلام، یعنی بلند سلام كردن، سنت است، كه پیغمبر اكرم فرمود: در معراج مقامات خیلی عالی را دیدم، سؤال كردم برای كیست؟ گفتند برای كسانی كه اطعام طعام می كنند، دیگران را سیر می كنند، و دیگر اینكه سلام را افشا می نمایند، بلند سلام می كنند، و سوم اینكه در شبها در حالی كه دیگران در خوابند بپا می خیزند و نماز می خوانند.
این را هم بدانید كه ابتدای به سلام سنت است و جواب سلام واجب. بعضی افرادی كه دچار عقده ی حقارتند و در خودشان احساس حقارت می كنند، از هر وسیله ای [استفاده می كنند] برای اینكه تكبر كنند بگویند ما آنچه كه هستیم نیستیم، من كوچك نیستم بزرگم. یكی از مظاهرِ نشان دادن عقده ی حقارت این است كه- مخصوصاً اگر پشت یك میزی هم نشسته باشد- یك نفر از در وارد می شود، به عنوان یك مسلمان سلام می كند، او سرش را بلند می كند جواب سلام نمی دهد.

جواب سلام واجب است. سلام و ابتدای به سلام سنت است. اگر ده اجر برای سلام باشد نُه اجرش مال كسی است كه ابتدای به سلام می كند و یكی مال كسی است كه جواب می دهد، در حالی كه او سنت را بجا آورده و این واجب را.
در سیره ی رسول خدا شنیده اید كه هیچ كس در همه ی عمر نتوانست بر پیغمبر اكرم سبقت به سلام بگیرد. آنچنان مراقب بود. هركسی كه پیدا می شد، قبل از اینكه او سلام كند پیغمبر به او سلام می كرد. این حرفها كجا رفت؟ بكلی فراموش شد. یك موضوع دیگر هم عرض بكنم. روز عاشوراست، باید وارد مصائب ابا عبداللّه علیه السلام بشویم.
مجموعه آثار شهید مطهری . ج25، ص: 390
کليه حقوق برای پايگاه شهید مطهری محفوظ است