در حدود سیزده سال پیش شبی در قم در یك محفل دوستانه مركّب از گروهی از اساتید و فضلا، كه اینجانب نیز افتخار حضور در آن جلسه را داشت، سخن از مشكلات و نواقص سازمان روحانیت به میان آمد. سخن در این بود كه چرا در گذشته حوزه های علمی و روحانی ما از لحاظ رشته های مختلف علوم از تفسیر و تاریخ و حدیث و فقه و اصول و فلسفه و كلام و ادبیات و حتی طب و ریاضی، جامع و متنوع بود و در دوره های اخیر تدریجاً به محدودیت گراییده است و به اصطلاح در گذشته به صورت جامع و دانشگاه بود واخیراً به صورت كلّیه و دانشكده ی فقه درآمده و سایر رشته ها از رسمیت افتاده است؟ چرا افراد بیكار و مزاحم و علف هرزه در محیط مقدس روحانیت زیاد است به طوری كه یك زعیم روحانی مجبور است برای آب دادن یك گل، خارها و علف هرزهایی را هم آب بدهد؟ چرا اساساً در میان ما سكوت و سكون و تماوت و مرده وشی، بر حرّیت و تحرّك و زنده صفتی ترجیح دارد و هركس بخواهد مقام و موقع خود را حفظ كند ناچار زبان در كام می كِشد و پای در دامن می پیچد؟ چرا برنامه های تحصیلی ما مطابق احتیاجات تنظیم نمی شود؟ چرا تصنیف و تألیف و نشریه و مجله به قدر كافی نداریم؟ چرا بازار القاب و عناوین و ژست و قیافه و آراستن هیكل در میان ما اینقدر رایج است و روز به روز مع الاسف زیادتر و رایجتر می گردد؟ چه رمزی در كار است كه زعمای صالح و روشنفكر ما همین كه در رأس كارها قرار می گیرند قدرت اصلاح از آنها سلب می گردد و مثل این است كه اندیشه های قبلی خود را فراموش می كنند و. . . پس از پاره ای گفتگوها سخن از علت اساسی مشكلات به میان آمد. قرار شد كه هركس نظر خود را درباره ی علت اساسی این مشكلات اظهار كند. هركدام چیزی گفتند، این بنده نیز نظر خود را گفت، ولی یكی از دوستان نظری ابراز داشت كه من نظر او را بر نظر خودم و سایر نظرها ترجیح دادم و اكنون نیز بر همان عقیده ام. او گفت: علت اصلی و اساسی نواقص و مشكلات روحانیت، نظام مالی و طرز ارتزاق روحانیین است. عبارتی كه او ادا كرد این بود: علةالعلل همه ی خرابیها سهم امام است. البته مقصود او و مقصود من این نبوده و نیست كه علةالعلل نواقص ما وضع و تشریع ماده ای در دین و مذهب به نام سهم امام است. به عقیده ی من وضع و تشریع اینچنین ماده ای برای چنان منظوری یعنی ابقاء و احیای دین و اعلای كلمه ی اسلام بسیار حكیمانه است. بعداً خواهیم گفت این ماده بهترین ضامن قدرت و استقلال سازمان روحانیت است. و نیز مقصود این نیست كه متصدیان آن در انجام وظیفه ی خود كوتاهی می كنند. مقصود سنت و روشی است كه تدریجاً در طرز اجرا و استفاده از این ماده معمول شده و به دستگاه روحانیت ما سازمان مخصوصی داده و در نتیجه، این طرز سازمان منشأ مشكلات و نواقص فراوانی شده است.