حال در این زمان، اسلام به چه احتیاج دارد؟ بعد از آن انقلاب كه به دنبال خودش آزادی و تضاد عقاید و آراء و بحثهای كلامی و فكری و اختلاف عقیده و آراء می آورد چكار باید كرد؟ آیا باز هم از شمشیر باید استفاده كرد؟ نه، شمشیر برای آن وقت بود. اگر شمشیر هم لازم است مهمتر از شمشیر هم هست. آن هدفی كه در آن دوره شمشیر انجام می داد در این دوره درس، كتاب، بیان و قلم انجام می دهد.

آنوقت امام جعفر صادق چه می كند؟ همان كاری را می كند كه پیغمبر كرد، همان كاری را می كند كه علی كرد، همان كاری را می كند كه امام حسین كرد ولی شرایط زمانی امام صادق با شرایط زمانی امام حسین دوتاست. در شرایط زمانی امام حسین فقط یك یزید قلدر در مقابل اسلام است، اسلام مسئله ای ندارد جز این كه با یك قلدر روبروست. ولی در زمان امام صادق علاوه بر قلدرها كه باید با آنها مبارزه كرد و مبارزه می كردند (خود امام مبارزه می كرد و نهضتهای علوی را كه روی حسن نیت و خلوص نیت بود تأیید می كرد) مهمتر از مبارزه با قلدرها مبارزه با نحله های فكری انحرافی است. مذهبهای فقهی (چندین مذهب) به وجود آمده، هر كدام روی مبنایی. امروز ما چهار مذهب می شنویم، مذاهب دیگر كم كم منقرض شده و الّا مذاهبِ مختلف فقهی بود. این جا امام صادق چه باید بكند؟ باید راه راست و نحله صحیح فقهی را نشان بدهد. مذاهب مختلف كلامی بود. یكی معتزلی بود اختیاری فكر می كرد، دیگری اهل حدیث و سنت بود جبری فكر می كرد. در باب صفات واجب او چنین می گفت این جور دیگری می گفت. در باب مسئله وحی او یك جور می گفت این جور دیگری می گفت. رشته های مختلف كلامی در بطن اعتقادات اسلامی به وجود آمده. این جا امام صادق چه باید بكند؟ امام صادق چرا هشام بن الحكم ها پرورش می دهد؟ برای یك چنین میدانی. در آن جوّ، ملحدها، زندیقها، ماتریالیستها و مادیین به وجود آمدند، مكتب خودشان را تشكیل دادند، اتباع و پیرو پیدا كردند. آزادانه هم این طرف و آن طرف می روند. ابن ابی العوجاء پیدا شده است و به قولی ابن مقفّع هم همین طور فكر می كرد. حَمّاد اَجرَد پیدا شده و دهها نفر دیگر افرادی امثال اینها پیدا شده اند. اینها را مگر می شود همین طور رها كرد؟ رسالت امام صادق این است كه در این جبهه باید مبارزه كند و بجنگد. مسیحیها آزادانه حرفشان را می زنند. جاثلیق- كه معرّب كاتولیك است- برای خودشان بساطی دارند. صابئیها- كه منقرض شده اند- اصول و عقایدی دارند. مجوسیها و زردشتیها برای خودشان یك سلسله عقاید دارند. یهود برای خودشان حرفهای دیگری دارند. هر گروهی برای خودشان افكار و عقایدی دارند و همه كوشش می كنند افكار و عقایدشان را پخش كنند. اینجا وظیفه چه ایجاب می كند؟ آیا امام جعفر صادق می تواند بگوید من همان راهی را می روم كه جدّم حسین بن علی رفت، راه دیگری غیر از آن وجود ندارد؟ نه. اگر امام حسین در زمان امام صادق بود همان را عمل می كرد كه امام صادق عمل كرد و اگر امام صادق در زمان امام حسین بود همان را عمل می كرد كه امام حسین عمل كرد.