تقوا و طهارت در یك ناحیه ی دیگر هم تأثیر دارد و آن ناحیه ی عواطف و احساسات است كه احساسات را رقیق تر و لطیف تر می كند. این طور نیست كه آدم باتقوا كه خود را از پلیدیها و كارهای زشت و كثیف، از ریا و تملّق، از بندگی و كاسه لیسی دور نگه داشته، ساحت ضمیر خود را پاك نگه داشته، عزت و مناعت و آزادمنشی خود را حفظ كرده، توجهش به معنا بوده نه به ماده، یك همچو شخصی نوع احساساتش با احساسات یك آدم غرق در فحشا و پلیدی و غرق در مادیات یكی باشد. مسلماً احساسات او عالیتر و رقیق تر و لطیف تر است، تأثرات او در مقابل زیباییهای معنوی بیشتر است، دنیا راطور دیگری و با زیبایی دیگری می بیند، آن جمال عقلی را كه در عالم وجود است بهتر حس می كند.

گاهی این مسئله طرح می شود كه چرا دیگر شعرایی مثل سابق پیدا نمی شود؟ چرا دیگر آن لطف و رقّت كه مثلاً در گفته های سعدی و حافظ هست امروز پیدا نمی شود؟ و حال آنكه همه چیز پیش رفته و ترقی كرده، علم جلو رفته و افكار ترقی نموده، دنیا از هر جهت پیش رفته است.

اگر به شعرای معاصر برنخورد، عقیده ی شخصی من این است كه علت این امر یك چیز است و آن اینكه علاوه بر ذوق طبیعی و قدرت خلاّقه ی فكری، یك رقّت و لطافت و حساسیت دیگر در ضمیر لازم است. این رقّت و لطافت وقتی پیدا می شود كه شخص توجه بیشتری به تقوا و معنویت داشته باشد، اسیر دیو خشم و شهوت نباشد، آزادگی و وارستگی داشته باشد.

اگر عده ای اصرار دارند كه شاعران روشن ضمیر گذشته را هم مثل خودشان آلوده و پلید معرفی كنند و این معما را حل نشدنی جلوه دهند مطلب دیگری است.

عقیده ی شخصی من این است كه آدم پلید و آلوده هر اندازه قدرت هوش و ذكاوتش زیاد باشد، از درك لطفهای معنوی و روحی عاجز است و نمی تواند آن طور معانی لطیف و رقیق كه در سخنان بعضی دیده می شود ابداع كند.