حدود سیزده سال پیش به مناسبت سوم شعبان از طرف دانشسرای عالی یك جلسه سخنرانی از من خواستند راجع به حضرت امام حسین علیه السلام. یادم هست در آنجا تحت عنوان «مسئله خودی در اخلاق» سخنرانی كردم [1]. از همان وقت این فكر برای من پیدا شد و هرچه بیشتر مطالعه كردم بیشتر به این فكر اعتقاد پیدا كردم كه در اخلاق اسلامی، محور و آن چیزی كه حجم اخلاقی به دور آن می گردد یا- به تعبیری كه امشب گفتم- آن نقطه ای از روح انسان كه اسلام روی آن دست گذاشته است برای احیای اخلاق انسانی و برای اینكه انسان را به سوی اخلاق سوق بدهد، كرامت و عزت نفس است. ناچار باید لااقل قسمتی از آیات و احادیث در این زمینه را برای شما بخوانم، و تا اینها را نخوانیم درست آشنا نمی شویم. عزت نفس: وَ لِلّهِ اَلْعِزَّةُ وَ لِرَسُولِهِ وَ لِلْمُؤْمِنِینَ [2]عزت منحصرا از آنِ خداست و پیامبر خدا و مؤمنین. مؤمن باید همیشه عزیز باشد و عزیز است. پیغمبر اكرم فرمود: اُطْلُبُوا الْحَوائِجَ بِعِزَّةِ الاَْنْفُسِ [3]. انسان احتیاج پیدا می كند به انسانهای دیگر. آیا عرض احتیاج به انسانهای دیگر خوب است یا بد؟ برخی مكتبها می گویند خوب است، مخصوصا از این جهت كه هرچه انسان بیشتر اظهار احتیاج و تذلّل و خواستاری بكند نفس خودش را بیشتر خوار و ذلیل كرده؛ برای تهذیب نفس خوب است.

---