زنی از مسلمانان روزه داشت، كنیز خویش را كار می فرمود، در آن میان بر آن كنیز خشم گرفت و به او دشنام داد. رسول اكرم صلی الله علیه و آله این را شنید و می دانست كه آن زن روزه دار است. فورا دستور داد غذایی حاضر كردند و آن را جلو آن زن گذاشت و فرمود: بخور. عرض كرد: یا رسولَ اللّه! من روزه دار هستم. فرمود: «چگونه روزه دار هستی و حال آنكه كنیزك را دشنام دادی؟ روزه تنها به این نیست كه از خوردن و آشامیدن خودداری كنی. » امام صادق هنگامی كه حكایت بالا را برای یكی از شاگردان خویش نقل می كرد، به او فرمود: «زبانها و چشمهای خود را در حال روزه كاملا حفظ كنید، با یكدیگر نزاع نكنید، به یكدیگر حسد نبرید، وقتی كه روزه می گیری باید گوش و چشمت از حرام و زشت روزه بگیرد، خودنمایی نكن، خدمتكار را اذیت نكن، كوشش كن كه در تو وقار روزه دار بوده باشد، نباید روزی كه روزه می گیری با روزی كه افطار می كنی مساوی باشد. » ماه رمضان ماه روزه است. در هر سال یك ماه بر همه كسانی كه عذر شرعی ندارند واجب است كه روزه بگیرند. قرآن كریم می فرماید: «روزه برای شما مقررشده تا در شما تقوا پدید آید. » [1]یعنی سی روز یا بیست و نه روز متوالی ماه رمضان را خودداری و پرهیزكاری كنید تا خوددار و پرهیزكار شوید. روزه مشق و تمرین خودداری و پرهیزكاری و تسلط بر نفس است. مشق و تمرین اگر منظم و متوالی باشد آثار شگفت دارد، عادت و ملكه ایجاد می كند. مثلا اگر كسی سی روز متوالی ورزش كند عضلات بدنش محكم می شود، اگر سی روز متوالی تمرین خط یا نقاشی یا تیراندازی بكند قطعا پیشروی می كند. چگونه ممكن است كسی سی روز مشق خودداری و پرهیزكاری و تسلط بر نفس بكند، گرسنه بشود و غذا نخورد، تشنه بشود و آب نیاشامد، از نزدیكی با زنان خودداری كند و آنگاه در وی عادت خودداری و تسلط بر نفس و خویشتنداری پیدا نشود؟ ! روزه گذشته از فواید جسمی و صِحّی كه دارد و پزشكان مسلمان و غیر مسلمان به آن اعتراف كرده اند، از نظر تقویت اراده و شخصیت اخلاقی و استحكام روحی بسیار سودمند است، استقامت و مقاومت در برابر نیروهای ضعیف كننده عزم و نیت و اراده را مضاعف می كند. بعلاوه در اثر در هم شكسته شدن شهوات، در قلب نرمی و خشوع پدید می آید، زمینه برای عبادت بهتر فراهم می شود، حس همدردی نسبت به فقرا و ضعفا به وجود می آورد، مردم را به یاد خدا و آخرت و عواقب گناه می اندازد. ماه رمضان به واسطه روزه و در هم شكسته شدن شهوات و نورانی شدن قلب، مناسب ترین ایام برای عبادت خدا و تلاوت قرآن است. چون در این ماه به سبب روزه به غرایز شهوانی كمتر غذا می رسد، زمینه تغذی روح به عبادت فراهم تر است.

روزه شیاطین هوا و هوس ها و شهوات را به زنجیر می كشد و به این سبب برای روزه دار توفیق بیشتری برای تزكیه نفس و تهذیب اخلاق حاصل می گردد. احترام ماه رمضان واجب و لازم است. كسانی كه به عذر شرعی روزه نمی گیرند مثلا مسافر یا مریض می باشند، نباید در ملأ عام و یا در یك مجلس عمومی غذا بخورند یا آب بنوشند، زیرا با شئون ماه رمضان منافی است. ماه رمضان زمان عبادت است. زمان عبادت مانند مكان عبادت لازم الاحترام است. همان طوری كه احترام مساجد یا مشاهد پیغمبران و ائمه لازم است زیرا آن مكانها مكان عبادت می باشند، احترام ماه رمضان نیز كه زمان عبادت است لازم است.

---