[1].

موضوع بحث، دنیا از نظر دین است. البته ما تنها از نظر دین اسلام بحث می كنیم.

مخصوصاً نظر ما به منطقی است كه قرآن كریم در این باب پیش گرفته است. این منطق لازم است روشن شود، زیرا متداول ترین مطلبی كه به عنوان موعظه و نصیحت از زبان دین گفته می شود همانهاست كه تحت عنوان مذمت دنیا و بدی دنیا وتوصیه ی ترك دنیا و رها كردن آن گفته می شود. هركسی می خواهد واعظ بشود، مردم را موعظه كند، اول مطلبی كه به ذهنش می رسد این است كه برود جمله هایی شعر یا نثر در مذمت دنیا و پیشنهاد ترك دنیا یاد بگیرد. به همین جهت به اندازه ای كه این مطلب به گوش مردم خورده، هیچ مطلب دیگر به گوششان نخورده است.

این مطلب با تربیت و اخلاق مردم و نوع توجهی كه باید به مسائل زندگی داشته باشند مربوط است. از این نظر در درجه ی اول اهمیت است. اگر به طرز خوب و معقولی تفسیر شود، در تهذیب اخلاق و عزت نفس و بلندی نظر و خوشبختی فردی و حسن روابط اجتماعی مردم مؤثر است، و اگر به طرز نامطلوبی تفسیر شود موجب تخدیر و بی حس كردن اعصاب و بی قید كردن آنها و سرمنشأ همه نوع بدبختی و بیچارگیهای فردی و اجتماعی خواهد شد.

---

[1] . این سخنرانی در 21 صفر 82 ایراد شده است. [لازم به ذكر است كه این گفتار از گفتارهای كتاب بیست گفتار به شمار می رود ولی نظر به اینكه قبل از سخنرانی بعدی ایراد شده و مطالب آنها پیوستگی دارند، در مجموعه آثار در جای خود قرار گرفت. ]