بحثی كه باقی ماند دو چیز بود؛ یكی شرایط پیام رسان كه در بحث كلی ای كه راجع
به تبلیغ می كردیم آن را یكی از شرایط چهارگانه ی موفقیت یك پیام شمردیم. گفتیم كه
یك پیام برای اینكه موفق باشد چند شرط لازم دارد. اولین شرط، قدرت محتوا و به
تعبیر قرآن حقانیت آن پیام است. دوم، به كاربستن متد و روش و اسلوب صحیح
پیام رسانی است. سوم، استفاده كردن از وسایل و امكانات طبیعی و صنعتی (هر دو)
ولی به صورت مشروع و با پرهیز از افراط و تفریط. افراط به معنی استفاده كردن از
وسایل نامشروع كه قهراً نتیجه ی معكوس می دهد، و تفریط به معنی جمود ورزیدن [در
استفاده از وسایل مشروع ] كه آن هم باعث ضعف نیروی تبلیغی می شود. چهارم كه
باقی ماند، لیاقت و شخصیت شخص پیام رسان است. همچنین در مسأله ی «عنصر تبلیغ
در نهضت حسینی» كه توأم بود با بحث تبلیغ، قسمتهایی از تأثیر تبلیغی اهل بیت
علیهم السلام در مدت اسارتشان از كربلا تا كوفه و از كوفه تا شام و در كوفه و شام و بعد در
دوره ی به اصطلاح آزادی شان- كه شكل اسیر نداشتند و از شام به مدینه فرستاده شدند-
باقی ماند و لازم بود در این باب بحث كنیم. این دو قسمت باقیمانده قهراً به
مجموعه آثار شهید مطهری . ج17، ص: 411
یكدیگر
مربوطند.