ماركس و امثال او پیش خودشان چنین خیال می كردند كه با مالكیت اشتراكی ابزار تولید واقعاً دیگر «من» ها تبدیل به «ما» می شود و لهذا می گفتند اصلاً دیگر دولتی ضرورت ندارد و دولت هم مثل مذهب زاییده ی مالكیت است. اصلاً نقش دولت در دنیا این بوده كه نگهبان منافع طبقه ی حاكمه، حامی و مدافع منافع سرمایه دارها و استثمارگرها بوده است. وقتی كه مالكیت، اشتراكی شد و استثمار از بین رفت [1]قهراً حاكمیت هم حاكمیت ملی خواهد بود، چون همه «ما» شدند و دیگر طبقه ای بر طبقه ای حكومت نمی كند، دیگر طبقه وجود ندارد كه بخواهد یك طبقه بر طبقه ی دیگر حكومت كند. یك حاكمیت صد درصد ملی می شود و استفاده ی از ابزار تولید هم استفاده ی دموكراتیك می شود، یعنی همه از ابزار تولید آن طور استفاده می كنند كه همگان می خواهند. همین قدر كه مالكیت ابزار تولید اشتراكی شد، دیگر افراد «ما» شده اند و منی وجود ندارد، دیگر خودخواهی وجود ندارد، اساساً «من» وجود ندارد فقط «ما» وجود دارد. وقتی كه «ما» وجود داشته باشد، به طور طبیعی استفاده از ابزار تولیدْ دموكراتیك خواهد بود. چطور استفاده كنیم؟ هرطور كه عموم مردم می خواهند. حاكمیت هم یك حاكمیت ملی است. چه كسی حكومت می كند؟ همان افرادی كه اكثریت قریب به اتفاق مردم بخواهند. اصلاً اینها به دنبال آن می آید. ماركس هیچ وقت دنبال دموكراسی نمی رود، مثل كشورهایی كه دائم دم از دموكراسی می زنند. از نظر او تا مالكیت هست دموكراسی اصلاً امكان ندارد. مالكیت كه از بین برود دموكراسی جبراً هست. این مثل آن است كه شما میوه ای را بخواهید و به درختی كه آن میوه را تولید می كند توجه نداشته باشید، مثل بچه ای كه همین طور پایش را توی یك كفش كرده كه من گلابی می خواهم، بدون اینكه هیچ فكر بكند كه الآن فصل گلابی هست یا نیست، درخت گلابی وجود دارد یا نه، او فقط گلابی می خواهد. گلابی كه تا فصلش نباشد، تا درختش نباشد وجود ندارد. اگر فصلش بود و درختش بود قهراً گلابی هم وجود دارد. بنابراین [از نظر اینها] كوشش برای دموكراسی با وجود مالكیت شخصی ابزار تولید، بیهوده است. با اشتراكی شدن ابزار تولیدْ دموكراسی، حاكمیت ملی و تولید به منظور خیر و رفاه عموم خود به خود حاصل است. ولی تجربه نشان داد كه این طور نشد؛ یعنی سوسیالیسم به معنای مالكیت اشتراكی آمد دموكراسی نیامد و بلكه از خشن ترین حكومتهای دنیا همان حكومتهای سوسیالیستی است كه بعد لنین آمد این [خشونت ] را با دوره ی «دیكتاتوری پرولتاریا» توجیه كرد. این دیكتاتوری را واجب و لازم هم شمردند. تازه خود دیكتاتوری پرولتاریا چیست؟ آخرش برمی گردد به دیكتاتوری جمع؛ یعنی صد میلیون، دویست میلیون جمعیت [وجود دارد] و یك اقلیت- كه شاید همه شان به یك میلیون هم نرسند- حكومت می كنند، در كمال اقتدار هم حكومت می كنند، مالك شخصی هم نیستند. اصلاً احتیاج ندارند كه مالك شخصی باشند. همه چیز مال آنهاست بدون اینكه اسم مالكیت شخصی [به میان بیاید، چون ] مالكیت را انسان برای این می خواهد كه اختیار تصرف با او باشد، حال وقتی كه اختیار تصرف با اوست (ولو اینكه مالكیتی در كار نباشد) آن منظورِ مالكیت هست. و حتی- اگرچه اینها می گویند سودجویی نیست- سودجویی هم هست، چون سودجویی كه شكلش منحصر به مالكیت شخصی نیست. اینكه ادعا كردند كه با رفتن مالكیت اختصاصی و پیدایش مالكیت اشتراكی همه چیز اصلاح می شود و مادر همه ی مفاسد مالكیت اختصاصی بوده، بطلان این نظریه روشن شد و الاّ نباید شما بهسوسیالیسمی كه امروز در شوروی وجود دارد انتقاد كنید. وقتی كه مادر فسادها از بین رفته است، بچه های فسادها دیگر نمی توانند وجود داشته باشند. علت كه از بین برود معلول نمی تواند وجود داشته باشد. پس معلوم می شود كه آن تز از اساس باطل بوده؛ یعنی اینكه ریشه ی همه ی فسادها مالكیت اختصاصی است و با رفتن مالكیت اختصاصی و آمدن مالكیت اشتراكی همه ی ارزشهای انسانی جبراً عود می كند، دیدیم كه چنین چیزی نیست. لهذا گفتند پس برای [تعریف ] سوسیالیسم تنها مالكیت اشتراكی ابزار تولید كافی نیست؛ قید دیگری اضافه كردند: و استفاده ی دموكراتیك از ابزار تولید، و تولید به منظور اجتماع نه به منظور قدرت ملی، و بعلاوه ی همه ی اینها حاكمیت ملی.

---