1. ملااسماعیل خواجویی. از مشاهیر حكمای قرون اخیره است. اصلاً مازندرانی
مجموعه آثار شهید مطهری . ج14، ص: 518
است. صاحب
روضات از این مرد تجلیل فراوان می كند، او را به علم و جامعیت
معقول و منقول و تقوا و معنویت و متانت و وقار سخت می ستاید. می گوید نادرشاه
كه نسبت به احدی تواضع نداشت، در برابر این مرد فروتنی می كرد. زمان این مرد
مقارن است با فتنه ی افغان. حكیم خواجویی در برخی نوشته هایش از آن فتنه ناله ها
سرداده است. صاحب
روضات می گوید به هیچ وجه معلوم نیست كه اساتید او چه
كسانی بوده اند. فلسفه بعد از فتنه ی افغان به وسیله ی این مرد بزرگ ادامه یافته. شاگردان
مبرزی در حوزه ی درسش پرورش یافته اند از قبیل آقامحمد بیدآبادی، ملامهدی
نراقی، میرزا ابوالقاسم مدرس اصفهانی، ملامحراب حكیم گیلانی. وی در سال
1173 درگذشته است
[1]
2. میرزا محمدتقی الماسی.
روضات از او به عنوان نواده ی مرحوم مجلسی یاد
می كند. پدرش نواده ی مجلسی اول بوده است و از كسانی است كه در بقعه ی مرحوم
مجلسی در اصفهان مدفون است
[2]و هم تصریح می كند كه استاد آقامحمد بیدآبادی
بوده است
[3]
آقای همایی در مقدمه ی
شرح مشاعر دو نفر دیگر از معاصران ملااسماعیل
خواجویی را نام می برند:
3. ملاحمزه ی گیلانی. شاگرد ملا محمدصادق اردستانی بوده و در سال 1134
درگذشته است.
4. ملاعبد اللّه حكیم. او نیز مانند خواجویی و الماسی از اساتید آقامحمد بیدآبادی
به شمار می رود
[4].
[1] روضات ، ص 31، 33، 122و624.
[2] روضات ، ص 31، 33، 122و624.
[3] روضات ، ص 31، 33، 122و624.
[4] . مقدمه ی آقای همایی بر
شرح مشاعر ، صفحات 15و16.