دین مقدس اسلام از طریق هندوستان و بنادر خلیج فارس و دریای عمان
به كشورهای جنوب شرقی آسیا و آفریقای شرقی و جزایر اقیانوس هند
راه پیدا كرد و در مسلمانی این مناطق نیز گروهی بازرگان و دریانورد
ایرانی سهم بسیاری دارند. پس از اینكه مغولان بر ایران حمله آوردند و
مجموعه آثار شهید مطهری . ج14، ص: 350
شهرهای آباد این مرزوبوم را ویران ساختند، گروهی از دانشمندان و
بازرگانان از اینجا مهاجرت نمودند؛ آنها كه در مشرق ایران بودند به
هندوستان مهاجرت كردند، كسانی كه در جنوب و مركز ایران قرار داشتند
از طریق دریا این كشور را ترك گفتند.
مردمان جنوب ایران و سواحل خلیج فارس و دریای عمان كه با راههای
دریایی آشنایی داشتند در اثر حمله ی مغول و پس از آن تیمور، ناگزیر شدند
با سرمایه های خود در یكی از نقاط دوردست زندگی كنند، یا در اثر خرابی
و از دست دادن سرمایه ناگزیر شدند به كشورهای جنوب آسیا بروند.
ایرانیانی كه در افریقای شرقی یا اندونزی اقامت كرده اند، بیشتر از اهالی
فارس بوده اند. روی هم رفته دین مقدس اسلام توسط همین مهاجران
ممالك مزبور نشر شد و اینان از طریق خطابه و ارشاد مردم را با حقایق
اسلامی آشنا ساختند. آثار ایرانیان هم اكنون باگذشتن چند قرن در جنوب
شرقی آسیا و افریقای شرقی محفوظ است. تحقیق در این موضوع نیازمند
به پرداختن یك كتاب می باشد.