ممكن است به نحو دیگری بگوییم كه مرحوم آخوند در ضمن جواب، آن را هم گنجانده است. بگوییم مصداق حركت توسطیه «حصولات آنیه» نیست كه این دو ایراد به آن وارد باشد بلكه مصداق حركت توسطی «حصولات زمانیه» است.

«حصولات زمانیه» یعنی بخشی از یك وجود ممتد در مقداری از مسافت در مقداری از زمان. این شی ء كه حركت می كند یك دهم از [این حركت، منطبق بر] یك دهم مسافت و یك دهم از امتداد زمانِ این حركت است. هرچه این را كوچك و جزء جزء كنیم باز یك حصول ممتدِّ در مسافت و نیز در زمان است، همان دوامتدادی كه در جلسه ی قبل توضیح دادیم.

اگر شما مصداق حركت توسطی را حصولات زمانیه بدانید، حصولات زمانیه واقعاً و خارجاً وجود دارد ولی آن «جزئیِ» حركت توسطی نیست برای اینكه حركت توسطی بسیط است و جزء ندارد و بنابراین مصداقش نمی تواند جزء داشته باشد، بلكه این حصولات زمانیه «جزء» حركت قطعیه و نیز «جزئی» حركت قطعیه است.

امور بسیط متصل این طور هستند كه هر جزئی از آن متصل، هم «جزئی» كلی خودش است و هم «جزء» آن واحد شخصی. مثلاً كلیِ آب همان طور كه بر كل آب درون این ظرف صدق می كند بر جزء این آب هم صدق می كند. همین طور، هر جزئی از یك حركت زمانی را كه در نظر بگیریم هم «جزء» آن حركت قطعی است و هم «جزئی» آن. اگر حركت از این دیوار تا آن دیوار یك دقیقه طول می كشد، نیمی از این حركت در نیم دقیقه، هم جزء این حركت قطعیه است و هم جزئی آن.

پس خلاصه اینكه اگر این حصولات را حصولات آنیه بگیریم و بگوییم حركت توسطی كلیِ این «حصولات آنیه» است، این ایراد وارد است كه حصولات آنیه محال است كه بالفعل وجود داشته باشد، و اگر بخواهد به طور فرضی موجود باشد حركت توسطی امری غیر واقعی و فرضی می شود. اما اگر حصولات را «حصولات زمانیه» بگیریم، این حصولات واقعاً در خارج وجود دارد ولی اینها مصداق حركت توسطی نیستند بلكه مصداق حركت قطعی هستند. پس این ایرادی كه مرحوم آخوند می گیرد كاملاً درست است گرچه ایشان در صدد جواب برمی آید.