برهان دوم این است كه اگر ذات جسم علت حركت باشد، اجتماع اجزاء حركت
لازم می آید؛ یعنی لازم می آید كه اجزاء حركت نسبت به یكدیگر تقدم و تأخر
نداشته باشند و حركت مجتمعة الاجزاء باشد و اول و وسط و آخرش همزمان باشند
كه لازمه اش این است كه حركت، حركت نباشد. چرا؟ برای اینكه ذات جسم، ثابت
است و این در محل خودش ثابت شده است كه «علة الثابت ثابت و علة المتغیر متغیر» .
اگر معلول متغیر باشد علت باید متغیر باشد و اگر معلول ثابت باشد علت هم باید
ثابت باشد. محال است كه معلول متغیر باشد و علت ثابت و یا برعكس. ما بعد در
بحث در مورد ادله ای كه مرحوم آخوند بر حركت جوهری اقامه می كنند به تفصیل
درباره ی این اصل بحث خواهیم كرد. فعلاً به اجمال براهین موروث از حكما را نقل
می كنیم.