آیا شی ء می تواند در آنِ واحد هم حركت مكانی داشته باشد و هم حركت وضعی؟ سیبی را پرتاب می كنیم. این سیب حركت مكانی می كند و از یك نقطه به نقطه ی دیگری می رود ولی در عین حال دور خودش می چرخد. آیا سیب در اینجا واقعاً حركت وضعی دارد؟ مثال دیگر حركت زمین است. زمین بر روی مسیر بیضی شكل به دور خورشید می چرخد و در همان حال به دور خودش هم می چرخد. مثالی كه خود قدما ذكر می كردند «الكرة المُدَحْرَجة» بود، یعنی كره ای كه روی زمین غلت می خورد. در این گونه موارد چه باید گفت؟ .

در گذشته [در جلسه ی بیست و هشتم ] عرض كردیم كه ممكن است كسی حركت وضعی را منحصر به مواردی بداند كه محور ثابتی وجود دارد و جسم حركت مكانی نداشته، نسبت شی ء با محیط آن تغییر نمی كند و شی ء فقط به دور خودش می چرخد. اما آنجا كه در عین اینكه شی ء به دور خود می چرخد حركت مكانی هم می كند ممكن است كسی بگوید این دیگر حركت وضعی نیست زیرا این طور نیست كه جزء شی ء نسبتش را با جزء مكان تغییر می دهد بلكه در این حالت واقعاً كل شی ء كل مكان خود را تغییر می دهد.

در ابتدا چنین به نظر می آید كه چرخ اتومبیل یا كره ی مدحرجه دو حركت دارد و در آنِ واحد، هم به دور خودش حركت می كند و هم حركت انتقالی می كند. ولی ممكن است كسی این اشكال را مطرح كند كه در واقع و نفس الامر در اینجا بیش از یك حركت وجود ندارد، برای اینكه اگر خط سیر شیئی را كه به دور خود می چرخد و در همان حال حركت انتقالی هم می كند دقیقاً بررسی كنیم می بینیم كه یك خط منحنی را طی می كند كه بالا و پایین رفته [و حركت نوسانی می كند] . قبلاً گفتیم كه اگر یك نقطه ی سفید به عنوان علامت روی چرخ اتومبیل بگذاریم و بعد چرخ به حركت درآید و ما حركت آن نقطه ی سفید را با چشم تعقیب كنیم حس نمی كنیم كه یك چیزی دارد به دور خودش می چرخد و آن نقطه ی سفید یك منحنی [نوسانی ] را طی می كند. از این نظر ممكن است كسی بگوید اصلاً در اینجا یك حركت بیشتر نیست و آن حركت روی خط منحنی [به شكل نوسان ] است. اگر به جای چرخ اتومبیل فقط یك گلوله بود كه همان مسیر منحنی را طی می كرد آیا می گفتید اینجا دو حركت است؟ چطور در مورد گلوله می گویید یك حركت است ولی در موردچرخ اتومبیل می گویید دو حركت است؟ در عین حال این آقایان (حكما) معتقدند كه این گونه حركتها دو حركت است نه یك حركت.