در مورد سبق بالشرف هم مسأله ساده است. وقتی كه دو نفر عالم را (كه فرض بر
این است كه هر دو در یك رشته ی واحد تخصص دارند) درنظر می گیریم و نوعی تقدم
برای یكی نسبت به دیگری قائل می شویم و مثلاً می گوییم زید تقدم دارد بر عمرو،
یا زید جلو است از عمرو، در اینجا برای زید نسبت به عمرو تقدم بالشرف قائل
شده ایم.
و یا دو نفر محصل را كه در یك كلاس هستند درنظر بگیرید و فرض كنید كه
اینها هر دو به داشتن هوش و ذكاوت سرشار و تلاش و كوشش در تحصیل و
یادگیری درسها معروفند، ولی درعین حال یكی از اینها بر دیگری ترجیح دارد و لذا
شما می گویید: «الف از ب جلو است» . این جلو بودن و مقدم بودن مسلّماً جلو بودنِ
مكانی نیست؛ مقصود این نیست كه مثلاً وقتی هر دو در صف قرار می گیرند آقای
الف زودتر وارد كلاس می شود و آن دیگری پشت سر او وارد می شود. این جلو
بودن، جلو بودن در فضیلتِ كوشا بودن، تحصیل و یاد گرفتن درسهاست. معنایش
این است كه هر دو یك امر مشترك دارند و آن یادگیری درسهاست ولی ب هرچه از
این فضیلت و از این امر مشترك دارد الف دارد و الف از همین امر مشترك چیزی را
دارد كه ب ندارد.