نقش پیامبران در مبارزه با استبدادها و اختناقها و درگیری با مظاهر طغیان، از اساسی ترین نقشهاست. قرآن بر این نقش پیامبران تأكید فراوان دارد: اوّلا بپاداشتن عدل را به عنوان هدف بعثت و رسالت ذكر می كند، ثانیا در داستانهای خود درگیریهای پیامبران را با مظاهر استبداد مكرّر یادآوری می كند و در برخی آیات خود تصریح می كند كه طبقه ای كه با پیامبران همواره در ستیز بوده اند، این طبقه بوده اند.

سخن ماركس و پیروانش كه دین و دولت و ثروت سه چهره ی مختلف از طبقه ی حاكم و بر ضدّ طبقه ی محروم و مظلوم بوده اند، یاوه ای بیش نیست و بر ضدّ حقایق مسلّم تاریخی است. «دكتر ارانی» در توجیه نظریّه ی ماركس می گوید:

«مذهب همواره آلت دست طبقه ی مقتدر و هیأت حاكمه ی جامعه است و برای مغلوب كردن طبقه ی زیردست همواره تسبیح و صلیب با سرنیزه در یك صف حركت می نمایند. » [1] برای قبول این گونه توجیهات از تاریخ و این گونه فلسفه ی تاریخها تنها یك راه وجود دارد: چشمها را هم گذاشتن و واقعیّات تاریخی را نادیده گرفتن.

علی قهرمان تیغ و تسبیح است، هم مرد تیغ است و هم مرد تسبیح، امّا برای مغلوب كردن كدام طبقه؟ طبقه ی زیردست و محكوم یا طبقه ی زبردست و حاكم؟ شعار علی چیست؟ شعار علی «كونا للظّالم خصما و للمظلوم عونا» [2] است. علی در تمام عمر، دوست تیغ و تسبیح بود و دشمن طلا. تیغ او علیه خداوندان زر و زور به كار رفت. به قول «دكتر علیّ الوردی» در كتاب مهزلة العقل البشری علی با شخصیّت خود فلسفه ی ماركس را نقض كرده است.

از این سخن یاوه تر سخن نیچه است- درست در جهت عكس نظریّه ی ماركس- كه چون یگانه طبقه ی پیشرو و تكامل بخش اجتماع زورداران اند و دین به حمایت ضعیفان برخاسته است، عامل توقّف و انحطاط بوده است. گویی جامعه ی بشری آنگاه در مسیر تكامل با شتاب حركت می كند كه قانون جنگل بر آن حكمفرما گردد. از نظر ماركس عامل تكامل، طبقه ی محروم اند و پیامبران بر ضدّ این طبقه بوده اند و از نظر نیچه عامل تكامل، طبقه ی زورمندند و پیامبران بر ضدّ این طبقه بوده اند. ماركس می گوید دین اختراع اقویا و اغنیاست و نیچه می گوید دین اختراع ضعفا و محرومان است. اشتباه ماركس یكی در این است كه تاریخ را صرفا بر اساس تضادّ منافع طبقاتی توجیه كرده و جنبه ی انسانی تاریخ را نادیده گرفته است [3]، و دیگر در این است كه عامل تكامل را تنها و تنها طبقه ی محروم دانسته است، سوّم در این است كه پیامبران را در جناح طبقه ی حاكمه قرار داده است. اشتباه نیچه در این است كه عامل زور را عامل تكامل تاریخ دانسته است، به این معنی كه انسان برتر را مساوی با انسان قوی تر دانسته است و انسان قوی تر را یگانه عامل پیش برنده ی تاریخ [4].

---