با تفسیری كه از شفاعت مغفرت كردیم پاسخ ایرادهای شفاعت به این ترتیب به
دست می آید:
1. شفاعت نه با توحید عبادتی منافات دارد و نه با توحید ذاتی، زیرا رحمت
شفیع چیزی جز پرتوی از رحمت خدا نیست و انبعاث شفاعت و رحمت هم از ناحیه ی
پروردگار است. (جواب اشكال اول و دوم) .
مجموعه آثار شهید مطهری . ج1، ص: 265
2. همانطوری كه اعتقاد به مغفرت خدا موجب تجرّی نمی گردد و تنها ایجاد
امیدواری می كند، اعتقاد به شفاعت هم موجب تشویق به گناه نیست. توجه به این
نكته كه شرط شمول مغفرت و شفاعت، مشیّت خدا و رضای او است روشن می كند كه
اثر این اعتقاد تا این اندازه است كه دلها را از یأس و نومیدی نجات می دهد و همواره
بین خوف و رجاء نگه می دارد. (جواب اشكال سوم) .
3. شفاعت بر دو نوع است: باطل و صحیح. علت اینكه در برخی از آیات قرآن
شفاعت مردود شناخته شده و در برخی دیگر اثبات شده است وجود دو نوع تصور از
شفاعت است؛ قرآن خواسته است اذهان را از شفاعت باطل، متوجه شفاعت صحیح
بفرماید. (جواب اشكال چهارم) .
4. شفاعت با اصل عمل منافات ندارد؛ زیرا عمل به منزله ی علت قابلی، و رحمت
پروردگار به منزله ی علت فاعلی است. (جواب اشكال پنجم)
5. در شفاعت صحیح، تصور این كه خدا تحت تأثیر قرار گیرد وجود ندارد، زیرا
شفاعت صحیح جریانی است از بالا به پایین. (جواب اشكال ششم) .
6. در شفاعت، و همچنین در مغفرت، استثناء و بی عدالتی وجود ندارد؛ رحمت
پروردگار نامحدود است و هر كه محروم است از آن جهت است كه قابلیت را بكلی از
دست داده است؛ یعنی محرومیّت از ناحیه ی قصور قابل است. (جواب اشكال هفتم) .
مجموعه آثار شهید مطهری . ج1، ص: 267