تا اینجا سخن از مقبولیّت و عدم مقبولیّت طاعات و اعمال نیك و مثبت
غیر مسلمانان بود، و به عبارت دیگر سخن درباره ی بالای صفر بود، سخن در این بود كه
آیا كارهای خیر آنها، آنها را بالا می برد یا خیر؟
اكنون ببینیم تكلیف زیر صفر یعنی گناهان و اعمال شرّ غیر مسلمانان چه
می شود؟ آیا همه ی آنها در این جهت یكسانند؟ یا فرقی در كار است؟ به علاوه در زیر
صفر یعنی در كارهای شر و پایین برنده، آیا میان مسلمان و غیر مسلمان و همچنین میان
شیعه و غیر شیعه فرق است یا نه؟ آیا مسلمان و خصوصا مسلمان شیعه از نظر زیر صفر
نوعی مصونیّت دارد یا خیر؟
ضمن مطالب گذشته معلوم شد كه خداوند آنگاه بشر را معذّب می كند كه از روی
تقصیر یعنی عالماً عامداً مرتكب خلاف شود نه از روی قصور و دست نارسی. قبلاً
آیه ای كه اصولیّون «قاعده ی قبح عقاب بلابیان» را از آن استنباط می كنند ترجمه و
تفسیر كردیم. اكنون برای اینكه وضع غیر مسلمانان را در زیر صفر روشن كنیم، یعنی
برای اینكه مجازاتها و كفرهای آنها را در كارهای شرّی كه مرتكب می شوند بررسی
كنیم ناچاریم مسأله ی دیگری كه در معارف اسلامی مطرح است و ریشه اش در قرآن
مجید است مطرح كنیم و آن، مسأله ی «قصور» و «استضعاف» است. اینك بحث خود را
تحت این عنوان آغاز می كنیم.
مجموعه آثار شهید مطهری . ج1، ص: 320