در قرآن كریم آمده: ان الانسان لیطغی . أن ر اه استغنی . ما در عمل، بسیاری از توانگران را می بینیم كه به واسطه ی پیدا كردن پول همه چیز را از دست داده اند، شرافت و عفت و رحم و انسانیت و ادب و وجدان و دیانت و عدالت و انصاف و مروّت و كرامت نفس و اخلاق و همه چیز را از دست داده اند، به صورت یك حیوان درنده درآمده اند، دیگران را غلام و كنیز و برده ی خود می دانند، هیچ حقی برای كسی دیگر قائل نیستند، حاضرند برای كیف و لذت یك شب خودشان یك دختر (و گاهی یك پسر) را برای همیشه بدبخت كنند، در فكرشان طغیان است كه خودشان را برگزیده ی خدا می دانند(أ نطعم من لو یشاء اللّه اطعمه). بهترین نمونه همین وضعی است كه امروز مالكین عمده در برابر رعایای بدبخت بیچاره ی خودپیدا كرده اند، خیال می كنند دست رعایا باید تولید كند و دهان اینها مصرف كند اما دهان خود آنها حق مصرف كردن ندارد، معتقدند دین هم پشتوانه و پشتیبان آنهاست و خدا چنین خواسته و عالم را روی این سنت آفریده، نمی دانند كه مَثَل آنها مثل میكروبی است كه در بدن پیدا شده و وسیله ی انحراف مزاج از طبیعت اصلی می باشد و بلكه آنها مانند كرمها و انگلهای معده و روده هستند كه معلول انحراف مزاجند، بلكه آنها هم معلول انحراف مزاجند و مانند انگل می باشند و هم علت انحرافند و به نوبه ی خود در حكم میكروب می باشند.

غالباً در عمل دیده می شود متنعّمین درجه ی اول بویی از انسانیت ندارند، نه رحم می فهمند و نه وجدان دارند و نه برای علم و كمال ارزش قائلند. طبیب مغروری دیده می شود كه نسخه ی مریض قلبی مشرف به موت را پاره می كند، یا ملاّكی همچنان دیده می شود كه روزی هزارتومان خرج مشروب و تریاك و هروئین دارد از مال فقرا و بدبختها، و یا افسر ارشدی دیده می شود كه به ناموس زیردست خود نظر دارد، و یا روحانی بزرگی دیده می شود كه خودش را اسلام فرض می كند و با غیر خودش مثل كفار معامله می كند. در حقیقت آیه ی قرآن می فرماید انسان به واسطه ی مال از انسانیت خارج می شود و پول نباید به قیمت خروج از انسانیت تمام شود. در سوره ی مباركه ی «ن و القلم» می فرماید:

و لا تطع كلّ حلاّف مهین. همّاز مشّاء بنمیم. منّاع للخیر معتد أثیم. عتلّ بعد ذلك زنیم. ان كان ذا مال و بنین. اذا تتلی علیه ایاتنا قال اساطیر الاولین. سنسمه علی الخرطوم. انا بلوناهم كما بلونا اصحاب الجنة. . .

ظاهر این است كه صفات حلاّفی و مهانت و همّازی و. . . همه را معلول مغرور شدن به مال و فرزندان می فرماید. به تفاسیر مراجعه شود. علی علیه السلام خطاب به عرب می فرماید:

ثم انكم معشر العرب اغراض بلایا قد اقتربت فاتقوا سكرات النعمة و بوائق النقمة. . . (ج 2، ص 111) ایضاً می فرماید: سیفتنون باموالهم. . . (ج 2، ص 127) در این جمله ها مخصوصاً اعراب مخاطبند، زیرا فتنه ی بعد از پیغمبر مانند نهضت زمان پیغمبر در میان خود اعراب بود، علتش عدم تقسیم عادلانه ی ثروت به واسطه ی مطامع و مظالم و عدم وجود فكر اقتصادی صحیح در دستگاه حكومت بود. ثروت بادآورده ی آنروز را كه باید خرج مصالح عمومی اجتماعی بشود در اختیار افراد معدودی قرار دادند. این عامل در زمان پیغمبر نبود: آیه یان الانسان لیطغی . أن ر اه استغنی شاید نظر به ثروتهای بادآورده دارد، یعنی مالی از راه كار و فعالیت به دست نیامده و صاحب مال همّش فقط خرج كردن آن مال است نه وسیله ی فعالیت و تولید و تثمیر قرار دادن؛ یعنی عامل مفتی و بادآوردگی و عامل بیكاری و وسیله ی فعالیت قرار ندادن مال نیز دخالت دارد در ایجاد طغیان به تعبیر قرآن و در ایجاد سُكر به تعبیر علی علیه السلام.

سوره ی توبه، آیه ی 75- 77 می فرماید:

و منهم من عاهد اللّه لئن اتینا من فضله لنصدقنّ و لنكوننّ من الصالحین. فلما اتیهم من فضله بخلوا به و تولّوا و هم معرضون.

فأعقبهم نفاقاً فی قلوبهم الی یوم یلقونه بما اخلفوا اللّه ما وعدوه و بما كانوا یكذبون.

در تفسیر فی ظلال القرآن در ذیل این آیه داستان ثعلبة بن حاطب را ذكر كرده است.