منابع مقاله:
،
تهیه و تنظیم: سعیده غروی
؛
استاد مطهری (2)
در شماره گذشته، به مناسبت 12 اردیبهشت، به بررسی سیره زندگانی استاد شهید مرتضی مطهری پرداختیم . و در آن سیر
زندگانی، اساتید و آثار ایشان را معرفی کردیم، در این شماره، به سیر مبارزات و شهادت آن استاد شهید می پردازیم .
مبارزات:
الف - قبل از پیروزی انقلاب اسلامی:
به موجب ارتباط نزدیک شهید مطهری، با اقشار و طبقات مختلف جامعه، در جریان قیام 15 خرداد سال 42، ایشان در هدایت
قیام مردم تهران و مرتبط کردن آن با رهبری حضرت امام خمینی (ره) نقش اساسی داشت و خود در شب 15 خرداد، سخنرانی
مهیجی علیه شاه ایراد نمود که در همان شب، دستگیر و به زندان موقت شهربانی منتقل و به همراه عده ای از روحانیون مبارز
تهران و شهرستانها زندانی شد و پس از 43 روز به دنبال فشاری که از ناحیه علما و مردم بر رژیم شاه وارد شد، به همراه سایر
روحانیون آزاد گردید .
بعد از قضایای 15 خرداد و آزادی امام خمینی و استاد مطهری و سایر علما، هیئت های مؤتلفه اسلامی که هسته آن همین
هیئت های مذهبی و از نیروهای مخلص و فداکار و تابع ولی فقیه بودند، برای یاری نهضت امام خمینی ظهور کردند . این گروهها از
امام درخواست چند نماینده کردند در فکر و عمل، که تحت هدایت آنها باشند . استاد مطهری که از قبل با این هیئت ها مرتبط
بودند، به عنوان یکی از آن نمایندگان از سوی حضرت امام معرفی شدند .
در سال 43، حسنعلی منصور، که به روحانیت بسیار هتاکی می کرد، توسط محمد بخارایی (از اعضای این هیئت ها) کشته شد . پس
از دستگیری وی، گروه اقدام کننده لو رفت و ساواک پی به تشکیلات و گروه رهبری این هیئت ها برد و این گروه رو به انقراض نهاد .
پس از این دوران، فصل جدیدی در زندگانی و مبارزات استاد مطهری آغاز شد . از طرفی، قیام 15 خرداد سرکوب شده و امام
خمینی به خارج از کشور تبعید شدند و جمعیت مؤتلفه نیز منقرض شده و از طرف دیگر، رعبی از سرکوب آن قیام در دل مردم
افتاده بود .
شهید مطهری مردانه وارد این میدان شده، سخنرانیهای خود را در مجامع اسلامی، اعم از مساجد و انجمنهای اسلامی مهندسین
و پزشکان و دانشجویان افزایش داد . موضوع این سخنرانیها به گونه ای انتخاب شده بود که هر یک مشکلی از مشکلات فکری
جامعه را حل و گوشه ای از چهره زیبای اسلام را نمایان می کرد .
استاد مطهری را هم چنین باید از پیشتازان مبارزه با صهیونیسم در ایران بدانیم . نطقهای آتشین ایشان علیه صهیونیسم و در
دعوت مسلمانان جهت یاری رساندن به ملت مظلوم فلسطین، هنوز در گوشها طنین انداز است . استاد چنان کینه صهیونیستها را
به دل داشتند که در هر موقع مناسب، فریاد حق طلبانه خویش را در این باب سر می دادند . نطق تاریخی استاد علیه صهیونیسم،
در عاشورای سال 1390 قمری، برابر با اسفند 1348 شمسی، در حسینیه ارشاد که منجر به دستگیری ایشان شد، فراموش ناشدنی
است .
استاد شهید در دورانی که کمتر فعالیت سیاسی داشت، به تالیف کتابهای بسیار مفید و ایراد سخنرانیها و کنفرانسها در مساجد و
دانشگاهها می پرداخت، این گونه تلاشها را هرگز نباید نادیده گرفت و مبارزه را صرفا در زندان رفتن خلاصه کرد . در شرایطی که
تبلیغات مارکسیستها و مسلمانان چپ زده بسیار گسترده بود و روز به روز جوانان مسلمان مبارز به خیل آن ها می پیوستند و
هاله ای از ابهام آینده نهضت را فرا گرفته بود، قرار گرفتن در گوشه زندان نه تنها دردی را دوا نمی کرد، بلکه ضربه ای بود به نهضت
اسلامی .
پس از هجرت رهبر گرانقدر انقلاب اسلامی به پاریس، استاد با ایشان ارتباط مستمر داشت و به قول جناب حجة الاسلام آقای
هاشمی رفسنجانی، در یکی از مصاحبه های تلویزیونی، مرکز هدایت انقلاب در داخل کشور و هماهنگی آن با رهبری حضرت امام
(ره)، منزل استاد مطهری بود . ایشان برای تبادل نظر درباره مسائل مربوط به انقلاب اسلامی با حضرت امام، چند ماه قبل از
پیروزی نهضت به پاریس سفر کرد و با ایشان ملاقات نمود . در همین سفر بود که استاد از سوی امام (ره) مسؤول تشکیل شورای
انقلاب اسلامی گردید و غیر از چند نفر که عضویت آن ها در همان جا مورد تایید امام بود، بقیه افراد شورا بعد از مراجعت استاد به
تهران تعیین و به امام (ره) پیشنهاد و از سوی ایشان پذیرفته شدند و بعدا موجودیت «شورای انقلاب اسلامی » از سوی حضرت امام،
در مراسمی که در دانشگاه تهران با حضور مردم برقرار شد، اعلام گردید .
و بالاخره هنگامی که هواپیمای حامل حضرت امام (ره) در فرودگاه تهران به زمین نشست، حضرت امام (ره) قبل از پیاده شدن از
هواپیما، استاد مطهری را خواستند و پس از آن که کاملا از اوضاع و احوال کشور آگاه شدند و در جریان برنامه ها قرار گرفتند، از
هواپیما پیاده شدند .
ب - بعد از پیروزی انقلاب اسلامی:
به هر حال انقلاب اسلامی ایران، در روز 22 بهمن سال 57، پیروز شد . اولین جمله گوینده رادیو این بود که «این صدای انقلاب
ایران است » . استاد مطهری بر آشفت که باید بگویند: «انقلاب اسلامی » .
پس از پیروزی انقلاب اسلامی نیز استاد مطهری، هم چون گذشته، مشاوری دلسوز و مورد اعتماد برای حضرت امام بود و به طور
تمام وقت، در مدرسه علوی، در کنار ایشان حضور داشت و در انتصابها و غیره اظهار نظر می کرد، از جمله انتصاب مسؤول کمیته
انقلاب اسلامی به پیشنهاد ایشان انجام شد . به همین جهت، استاد مطهری در جلسات اول تاسیس کمیته انقلاب اسلامی حضور
پیدا می کرد و می توان ایشان را مؤسس این نهاد انقلابی نامید .
ایشان در تاسیس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی نیز نقش اساسی داشت و وجود چنین نهادی را خصوصا با توجه به وجود
گروهکهای مسلح ضد انقلاب ضروری و فوری می دانست .
شهادت:
استاد مطهری در روز سه شنبه، 11 اردیبهشت ماه 1358، ساعت ده و بیست دقیقه شب، توسط گروه نادان و جنایتکار فرقان به
شهادت رسید و رهبر و مردم را در ماتمی عظیم فرو برد .
در بیان خسران عظیمی که با شهادت ایشان بر اسلام و مسلمین وارد گردید، همین بس که قسمتی از پیام سوگواری حضرت امام
(ره) را نقل نماییم .
بسم الله الرحمن الرحیم
انا لله و انا الیه راجعون
این جانب به اسلام و اولیای عظیم الشان و به ملت اسلام و خصوصا ملت مبارز ایران، ضایعه اسف انگیز شهید بزرگوار و متفکر و
فیلسوف و فقیه عالی مقام، مرحوم آقای حاج شیخ مرتضی مطهری (قدس سره) را تسلیت و تبریک عرض می کنم . تسلیت در
شهادت شخصیتی که عمر شریف و ارزنده خود را در راه اهداف مقدس اسلام صرف کرد و با کجروی ها و انحرافات مبارزه سر
سختانه کرد; تسلیت در شهادت مردی که در اسلام شناسی و فنون مختلفه اسلام و قرآن کریم کم نظیر بود .
من فرزند بسیار عزیزی را از دست داده ام و در سوگ او نشستم که از شخصیتهایی بود که حاصل عمرم محسوب می شد . در اسلام
عزیز به شهادت این فرزند برومند و عالم جاودان، ثلمه ای وارد شد که هیچ چیز جایگزین آن نیست . و تبریک از داشتن این
شخصیتهای فداکار که در زندگی و پس از آن با جلوه خود نورافشانی کرده و می کنند . من در تربیت چنین فرزندانی که با شعاع
فروزان خود مردگان را حیات می بخشند و به ظلمتها نور می افشانند، به اسلام، بزرگ مربی انسانها و به امت اسلامی تبریک
می گویم . من اگر چه فرزند عزیزی که پاره تنم بود، از دست دادم، لکن مفتخرم که چنین فرزندان فداکاری در اسلام وجود داشته
و دارد .
«مطهری » که در طهارت روح و قوت ایمان و قدرت بیان کم نظیر بود، رفت و به ملا اعلی پیوست، لکن بدخواهان بدانند که با
رفتن او شخصیت اسلامی و علمی و فلسفی اش نمی رود . ترورها نمی توانند شخصیت اسلامی مردان اسلام را ترور کنند . . . .
این جانب، روز پنجشنبه 13 اردیبهشت 58 را برای بزرگداشت شخصیتی فداکار و مجاهد در راه اسلام و ملت، عزای عمومی اعلام
می کنم و خودم در مدرسه فیضیه روز پنجشنبه و جمعه به سوگ می نشینم . از خداوند متعال برای آن فرزند عزیز اسلام رحمت و
غفران و برای اسلام عزیز، عظمت و عزت مسالت می نمایم .
سلام بر شهدای راه حق و آزادی
روح الله الموسوی الخمینی
12/2/1358