یك سلسله مسائل دیگر است كه در آنها می شود مردم را اجبار كرد ولی آن كمالی كه در آن كار می خواهند، به اجبار پیدا نمی شود. مثلا در اخلاقیات، مردم موظفند راستگو باشند، امین باشند، به یكدیگر خیانت نكنند، عادل باشند. می شود مردم را مجبور كرد كه دروغ نگویند، امین باشند؛ اگر خیانت كردند، دزدی كردند دستشان هم بریده شود. ولی این از نظر مقررات اجتماعی است. در این گونه مسائل یك جنبه دیگری هم وجود دارد كه جنبه اخلاقی مطلب است و آن این است كه اخلاق از انسان می خواهد كه راستگو باشد، امین باشد. آنچه كه اخلاق می خواهد این نیست كه انسان راست بگوید بلكه این است كه انسان راستگو باشد، یعنی راستگویی ملكه روحی او باشد، تربیت او باشد، تقوا در روح او وجود داشته باشد كه راستی و درستی و امانت و آن چیزهایی كه فضایل اخلاقی گفته می شود به طبع ثانوی از روح او صادر شود؛ یعنی وقتی كه راست می گوید نه به خاطر ترس از قانون باشد كه اگر دروغ بگوید قانون مجازاتش می كند، یا امانت داشته باشد نه به خاطر این كه اگر خیانت كند قانون مجازاتش می كند، بلكه امانت داشته باشد به دلیل این كه امانت را برای خودش فضیلت و انسانیت می شمارد، راستگو باشد برای این كه راستی را برای خودش شرف و كمال می داند و از دروغ تنفر دارد و آن را زشت می داند. پس راستی، درستی، امانت، آنوقت برای بشر فضیلت و كمال است كه به صورت یك تربیت درآید نه صرف این كه فقط عمل و اجرا شود. این گونه مسائل هم به این شكل قابل اجبار نیست.