ولی ما باید كوشش كنیم كه این را از دست ندهیم. صراط مستقیم باریك است. كمی از این طرف برویم پرت می شویم، كمی از آن طرف برویم هم پرت می شویم. اندكی به نام عفت و عصمت و پاكی، زن را به گوشه صندوقخانه ها بكشانیم پرت شده ایم، یك ذره به نام دخالت خانمها در اجتماعات و فعالیتها حریم [1] را بشكنیم نیز از آن طرف افتاده ایم. شركت ملازم با اختلاط نیست. شركت ملازم با نوعی التذاذ جنسی از یكدیگر بردن نیست. پیغمبر اكرم در مسجد مدینه، زنها را اجازه می داد می آمدند، مردها را هم اجازه می داد می آمدند. زنها را منع نكرد. ولی یك دفعه فرمود: ای كاش ما برای خانمها درِ دیگری از مسجد باز كنیم (دلش نمی خواست كه زنها و مردها از یك در داخل و خارج شوند؛ به یكدیگر تنه می زنند، فساد از همین جا پیدا می شود) كه بعد «باب النساء» را ساختند و الان هم در همان محل در مسجد مدینه دری هست به نام «باب النساء» كه مخصوص زنهاست. زنها و مردها می آمدند در مسجد پیغمبر پای وعظ پیغمبر می نشستند، وقتی كه خارج می شدند چون كوچه های مدینه تنگ بود ازدحام جمعیت می شد، زن و مرد با یكدیگر مخلوط می شدند، مردِ جوان بود زن جوان بود، احیانا به یكدیگر تنه می زدند. فرمود: بهتر این است كه زنها از كنار حركت كنند، مردها از وسط. پیغمبر اكرم خوش نداشت كه این حركت به صورت اختلاط باشد. منطق صحیح همین است. بنابراین شركت زن در فعالیتهای اجتماعی ملازم این است كه در شرایطی كه فتنه انگیز است مثل ازدحامها [اختلاط نباشد و حریم رعایت شود. ] البته در غیر ازدحام اشكالی ندارد. مثلا در اتوبوس زنها نشسته اند، مردها هم نشسته اند، ازدحام نباشد اشكالی ندارد. من همیشه حتی در كتاب مسئله حجاب به طرز زیارت رفتن در اعتاب مقدسه- كه از قدیم معمول بوده- اعتراض كردم. زن و مرد قاطی می روند، بعد به یكدیگر فشار می آورند. ولو این كه در حرم امام رضا باشد كار درستی نیست.

در قدیم الایام زیارتگاهها این قدر شلوغ نبوده ولی در این سالها كه این قدر شلوغ شده، حق این است كه ساعاتی مثلا پیش ازظهر را به مردها و بعدازظهر را به زنها اختصاص بدهند یا بالعكس؛ لااقل در مواقع ازدحام چنین كاری بكنند. این طرز زیارت رفتن با روح اسلامی چندان سازگار نیست. پس ما نه از آن طرف بیفتیم و نه از این طرف. ما باید حد وسط و حد اعتدال را حفظ كنیم. اسلام دین معتدل است.

---