آنچه فعلا در امكان آقایان مدرسین است و از هم اكنون باید شروع به كار شود:
1. كلام جدید. با توجه به این كه كلام علمی است كه دو وظیفه دارد: یكی دفاع
و ردّ شبهات و ایرادات به اصول و فروع اسلام، و دیگر بیان یك سلسله تأییدات
برای اصول و فروع اسلام (كلام قدیم تماما متوجه این دو قسمت است) و با توجه به
این كه در عصر ما شبهاتی پیدا شده كه در قدیم نبوده و تأییداتی پیدا شده كه از
مختصات پیشرفتهای علمی جدید است و بسیاری از شبهات قدیم در زمان ما
بلاموضوع است همچنان كه بسیاری از تأییدات گذشته ارزش خود را از دست داده
است، از این رو لازم است كلام جدیدی تأسیس شود.
در كلام جدید حداقل مسائل زیر مورد بحث قرار می گیرد:
الف. فلسفه دین، علل پیدایش آن از نظر روان شناسان و جامعه شناسان،
نظریات مختلفی كه در این زمینه داده شده و همه نقض و طرد شده است، مسئله
فطرت دینی و بحث عمیق انسانی درباره فطرت و فطریات، آینده دین و مذهب،
مهدویت در اسلام.
ب. وحی و الهام از نظر علوم روانی جدید (مسئله نبوت) .
ج. بررسی مجدد ادلّه توحید با توجه به ایرادات و شبهاتی كه مادیین جدید بر
براهین توحید از آن جمله برهان نظم و برهان حدوث و برهان وجوب و امكان و
غیره كرده اند و با توجه به تأییدات جدید در همه آن زمینه ها، و همچنین بحث
اساسی درباره شبهات مادیین در همه زمینه ها خصوصا در زمینه عدل الهی و عنایت
الهی.
د. بحث امامت و رهبری از جنبه اجتماعی با توجه به مسائل مهمی كه امروز در
مسائل مربوط به مدیریت و رهبری گفته شده است و با توجه به مسائل مربوط به
جنبه معنوی امامت و انسان كامل در هر زمان.
مجموعه آثار شهید مطهری . ج24، ص: 285
هـ. مسائل خاص حضرت رسول و قرآن و شبهاتی كه در این زمینه شده است.
2. فلسفه تاریخ با توجه به مكاتب قدیم و جدید از نظریه ابن خلدون گرفته تا
نظریه توین بی در زمان حاضر و مخصوصا نظریه ماركسیسم. در این بخش، از اسلام
و مقتضیات زمان نیز بحث می شود.
3. فلسفه اخلاق مشتمل بر بیان همه فلسفه های اخلاق قدیم و جدید، مذهبی و
غیرمذهبی و تدوین یك فلسفه اخلاق متقن اسلامی و به طور كلی بحثی در تعلیم و
تربیت اسلامی.
4. اقتصاد اسلامی با تبیین مشخصات اقتصاد سرمایه داری و اقتصاد
سوسیالیستی و وجوه اشتراك و افتراق اقتصاد اسلامی با هر یك از آنها.
5. فلسفه اجتماع از نظر تطبیقی و بیان اصول اجتماعی اسلام و جامعه ایده آل
اسلامی.
مجموعه آثار شهید مطهری . ج24، ص: 287