می گویند در ادوار ماقبل تاریخ كه بشر به حال توحش می زیسته و زندگی شكل قبیله ای داشته، به علل نامعلومی ازدواج با همخون جایز شمرده نمی شده است.

جوانان قبیله كه خواستار ازدواج بوده اند، ناچار بوده اند از قبیله ی دیگر برای خودهمسر و معشوقه انتخاب كنند. از این رو برای انتخاب همسر به میان قبایل دیگر می رفته اند. در آن دوره ها مرد به نقش خویش در تولید فرزند واقف نبوده است؛ یعنی نمی دانسته كه آمیزش او با زن در تولید فرزند مؤثر است. فرزندان را به عنوان فرزند همسر خود می شناخته نه به عنوان فرزندان خود. با اینكه شباهت فرزندان را با خود احساس می كرده نمی توانسته علت این شباهت را بفهمد. قهراً فرزندان نیز خود را فرزند زن می دانسته اند نه فرزند مرد، و نسب از طریق مادران شناخته می شد نه از طریق پدران. مردان موجودات عقیم و نازا به حساب می آمده اند و پس از ازدواج به عنوان یك طفیلی- كه زن فقط به رفاقت با او و به نیروی بدنی او نیازمند است- در میان قبیله ی زن بسر می برده است. این دوره را دوره ی «مادرشاهی» نامیده اند.

دیری نپایید كه مرد به نقش خویش در تولید فرزند واقف شد و خود را صاحب اصلی فرزند شناخت. از این وقت زن را تابع خود ساخت و ریاست خانواده را به عهده گرفت و به اصطلاح دوره ی «پدرشاهی» آغاز شد.

در این دوره نیز ازدواج با همخون جایز شمرده نمی شد و مرد ناچار بود از میان قبیله ی دیگر برای خود همسر انتخاب كند و به میان قبیله ی خود بیاورد. و چون همواره حالت جنگ و تصادم میان قبایل حكمفرما بود، انتخاب همسر از راه ربودن دختر صورت می گرفت؛ یعنی جوان دختر مورد نظر خویش را از میان قبیله ی دیگر می ربود.

تدریجاً صلح جای جنگ را گرفت و قبایل مختلف می توانستند همزیستی مسالمت آمیز داشته باشند. در این دوره رسم ربودن زن منسوخ شد و مرد برای اینكه دختر مورد نظر خویش را به چنگ آورد، می رفت به میان قبیله ی دختر، اجیر پدر زن می شد و مدتی برای او كار می كرد و پدر زن در ازای خدمت داماد، دختر خویش را به او می داد و او آن دختر را به میان قبیله ی خویش می برد.

تا اینكه ثروت زیاد شد. در این وقت مرد دریافت كه به جای اینكه سالها برای پدر عروس كار كند، بهتر این است كه یكجا هدیه ی لایقی تقدیم او كند و دختر را از او بگیرد.

این كار را كرد و از اینجا «مهر» پیدا شد.

روی این حساب در مراحل اولیه، مرد به عنوان طفیلی زن زندگی می كرده و خدمتكار زن بوده است. در این دوره زن بر مرد حكومت می كرده است. در مرحله ی بعد كه حكومت به دست مرد افتاد، مرد زن را از قبیله ی دیگر می ربوده است. در مرحله ی سوم مرد برای اینكه زن را به چنگ آورد به خانه ی پدر زن می رفته و سالها برای او كارمی كرده است. در مرحله ی چهارم مرد مبلغی به عنوان «پیشكش» تقدیم پدر زن می كرده است و رسم مهر از اینجا ناشی شده است.

می گویند مرد از آن وقتی كه سیستم «مادرشاهی» را ساقط كرد و سیستم «پدرشاهی» را تأسیس نمود، زن را در حكم برده و لااقل در حكم اجیر و مزدور خویش قرارداد و به او به چشم یك ابزار اقتصادی كه احیاناً شهوت او را نیز تسكین می داد نگاه می كرد، به زن استقلال اجتماعی و اقتصادی نمی داد. محصول كارها و زحمات زن متعلق به دیگری یعنی پدر یا شوهر بود. زن حق نداشت به اراده ی خود شوهر انتخاب كند و به اراده ی خود و برای خود فعالیت اقتصادی و مالی داشته باشد، و در حقیقت پولی كه مرد به عنوان مهر می داده و مخارجی كه به عنوان نفقه می كرده است در مقابل بهره ی اقتصادی بوده كه از زن در ایام زناشویی می برده است.