اینها كه گفته شد مربوط به دنیای قدیم بود. اكنون باید ببینیم دنیای جدید چه می گوید. دنیای جدید تنها به حدس و تخمین متوسل نمی شود؛ سر و كارش با مشاهده و آزمایش است، با آمار و ارقام است، با مطالعات عینی است. در دنیای جدید در پرتو مطالعات عمیق پزشكی، روانی و اجتماعی تفاوتهای بیشتر و فراوانتری میان زن و مرد كشف شده است كه در دنیای قدیم به هیچ وجه به آنها پی نبرده بودند.

مردم دنیای قدیم زن و مرد را كه ارزیابی می كردند، تنها از این جهت بود كه یكی درشت اندام تر است و دیگری كوچكتر، یكی خشن تر است و دیگری ظریفتر، یكی بلندتر است و دیگری كوتاه تر، یكی كلفت آوازتر است و دیگری نازك آوازتر، یكی پر پشم وموتر است و دیگری صافتر. حداكثر كه از این حد تجاوز می كردند، این بود كه تفاوت آنها را از لحاظ دوره ی بلوغ در نظر می گرفتند و یا تفاوت آنها را از لحاظ عقل و احساسات به حساب می آوردند؛ مرد را مظهر عقل و زن را مظهر مهر و عاطفه می خواندند.

اما امروز علاوه بر اینها قسمتهای زیاد دیگری كشف شده است؛ معلوم شده است دنیای زن و مرد در بسیاری از قسمتها با هم متفاوت است.

ما مجموع تفاوتهای زن و مرد را تا آنجا كه از نوشته های اهل تحقیق به دست آورده ایم، ذكر می كنیم و سپس به فلسفه ی این تفاوتها و اینكه چقدر از این تفاوتها از طبیعت ناشی می شود و چقدر از آنها مولود عوامل تاریخی و فرهنگی و اجتماعی است می پردازیم. و البته قسمتی از این تفاوتها را هركس می تواند با مختصر تجربه و مطالعه به دست آورد و قسمتی هم آنچنان واضح و بدیهی است كه قابل انكار نیست.