یش از صد سال است که بین سنت دینی رایج در جامعه ما و پدیده ای به نام مدرنیته که از غرب آمده، نزاع شدیدی در گرفته و اندیشمندان به ارائه راه حل برای جمع این دو پرداخته اند، اما کمتر مشاهده شده که تحقیق و جمع بندی ای از نظراتی که هر یک از این متفکران ارائه کرده اند، به عمل آید. برای بررسی رویکرد استاد مطهری به مساله سنت و تجدد ابتدا لازم است شاکله ای برای کلیه مباحث مربوط به سنت و تجدد و عوامل موثر بر موضع گیری متفکران در این باب ارائه شود که نه تنها مقدمه این تحقیق، بلکه زمینه ساز هر تحقیق دیگری که بخواهد مساله سنت و تجدد را از منظر یکی از متفکران جوامع غیر غربی مورد بررسی قرار دهد، و خصوصا به بررسی و دسته بندی انواع تعارض ها و تقابل های متصور بین سنت و تجدد بپردازد و نشان دهد که هر متفکری این مساله را در چه قالبی می دیده است. استاد مطهری مساله سنت و تجدد را بیشتر تحت عنوان مقتضیات زمانه و احیاگری در جهان معاصر می دید. وی که به راه حل های مصلحان پیش از خود نیز نظر داشت و می کوشید تا از اشتبهات آن ها پرهیز کند، با توجه به مبانی فلسفی خود ( رئالیسم ) نیازی به تئوری پردازی در حوزه مباحث نظری احساس نمی کرد، اما در حوزه مباحث عملی، پس از کنار نهادن پاره های تحریف شده دین و انحرافات زمان نوین، برای جمع بین اسلام اصیل و مقتضیات زمانه راه حل خود را در دو مرحله مکمل هم مطرح کرده است. در مرحله اول با طرح نظریه فطرت در حوزه انسان شناسی، در صدد اثبات امر ثابتی در وجود انسان است تا نیاز همیشگی وی به دین را مدلل سازد، در مرحله دوم، پس از قبول وقوع تغییراتی در احتیاجات واقعی انسان، با استفاده از مباحث مطرح در اصول فقه، به بیان مکانیسم درونی اسلام برای انطباق یافتن با این مقتضیات زمانه می پردازد. نظریه وی، اگر چه کاملا بی اشکال نیست، اما برای حل این معضل به نحوی که نه به خلوص دین لطمه ای وارد شود، و نه به توانایی دین در برخورد با معضلات زمانه، راهی را برای محققان و اندیشمندان بعدی باز کرده است.