در
مشارکت کنید
برای ارسال سوال کلیک کنید
 
پرسش:
منظور از عدالت درباره همسران چیست که جزء شرایط تعدد همسران ذکر شده است؟
پاسخ:

الف) معنای عدالت:پیش از پرداختن به پاسخ این پرسش لازم است که معنای عدل دانسته شود. شهید بزرگوار مطهری ـ اعلی الله مقامه ـ برای عدل چهار معنا ذکر می کند و ما در این نوشتار به خاطر اختصار فقط اشاره به آن چهار معنا نموده سپس به پاسخ سؤال می پردازیم:

1 . موزون بودن: اگر مجموعه ای را در نظر بگیریم که در آن اجزاء و ابعاض مختلفی به کار رفته است و هدف خاصی از آن منظور است، باید شرایط معینی در آن، از حیث مقدار لازم هر جز و از لحاظ کیفیت ارتباط اجزاء با یکدیگر رعایت شود. و تنها در این صورت است که آن مجموعه می تواند باقی بماند و اثر مطلوب خودش را داشته باشد. به همین معنا است که گفته شده است: «بالعدل قامت السموات و الارض» یعنی آسمان و زمین به سبب عدل برپاست.

2 .تساوی و نفی هر گونه تبعیض: گاهی می گویند فلانی عادل است، منظور این است که هیچگونه تفاوتی میان افراد قایل نمی شود. بنابراین عدل یعنی مساوات.

3 . رعایت حقوق افراد و عطا کردن حقّ هر صاحب حقّی به او. به همین معنا است که گفته می شود، عدل عبارتست از گذاشتن و قرار دادن هر چیزی در جای خودش.

4 . رعایت استحقاق ها در افاضه وجود و امتناع نکردن از افاضه و رحمت به آنچه امکان وجود یا کمال وجود دارد. [1]

ب) عدالت درباره همسرحال کدام یک از معانی مذکور به درد ما می خورد و عدالت مورد بحث در اینجا می باشد؟ معنای اول عدالت، عدالت تکوینی است که در مورد توازن وجودی اشیاء به کار می رود و معنای چهارم مربوط به عدل الهی است و اگر گفته می شود آیا خداوند عادل است یا نه؟ با همین معنا به پاسخ پرسش از عدالت خداوند می رویم. اما معنای دوّم را شهید مطهری(ره) به معنای سوم بازگردانده است به این بیان که عدالت یعنی رعایت تساوی در زمینه استحقاق های متساوی، عدل ایجاب می کند این چنین مساواتی را. [2] پس فقط معنای سوم باقی می ماند و عدالتی که در باب تعدد همسر مطرح است به همین معنا است.


[1] - مطهری ، مرتضی، عدل الهی، صدرا، دهم، 1357، 59 ـ 63.

[2] - همان، 61.


مرکز مطالعات و پاسخگویی به شبهات،
کليه حقوق برای پايگاه شهید مطهری محفوظ است