مشاور امور بین الملل وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، شهید مطهری را از احیاگران جهان اسلام خواند و با تأکید بر پیوند سخنان شهید مطهری با نیازهای روز جامعه نسبت به فعالیت جریان ضد خط مطهری در کشور هشدار داد.

دکتر محمدعلی آذرشب مشاور امور بین الملل وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، شهید مطهری را یکی از احیاگران جهان اسلام خواند و گفت: ما در جهان اسلام در قرن اخیر شخصیتهایی چون سیدجمال الدین، محمد عبده، اقبال لاهوری داریم که شهید مطهری یکی از احیاگران قرن بوده است.

وی با بیان اینکه احیاگران ویژگیهای مشترک خاصی دارند، تصریح کرد: احیاگران کسانی هستند که انسانها را در چارچوب اسلامی به سمت کمال مادی و معنوی سوق می دهند و آنها اسلام را مکتب کمال بخش مادی و معنوی بشریت می دانند و قرآن نیز بر "احیا" به عنوان کلمه محوری تأکید کرده است.

استاد زبان و ادبیات عرب دانشگاه تهران "نگاه فراگیر به اسلام" را یکی از خصوصیات احیاگران دانست و افزود: احیاگران همواره به دنبال مسائل بزرگ در اسلام هستند و کمتر به مسائل کوچک می پردازند اما افرادی که نگاه فراگیر به مسائل دینی ندارند گاهی مسائل کوچک را بزرگ جلوه می دهند و بیشتر درگیریهای گروه های اسلامی ناشی از همین نداشتن دید فراگیر است.

دکتر آذرشب "دعوت به وحدت" را از دیگر ویژگیهای احیاگران جهان اسلام برشمرد و افزود: احیاگران همواره در پی از بین بردن موانع میان بشر هستند اما آنهایی که دید احیاگری ندارند به دنبال بزرگ کردن اختلافات و تضادها هستند در حالیکه داعیان احیا به دنبال ایجاد وحدت هستند چون میان وحدت و احیا مرتبط است مثلا در جسد زنده میان اعضای آن وحدت ارگانیک وجود دارد اما جسد مرده هیچ عضوی از عضو دیگر خبر ندارد بنابراین احیاگری خواه ناخواه انسانها را به وحدت دینی، ملی و حتی وحدت انسانی سوق می دهد.

* شهید مطهری پیشتاز حرکت امام(ره) بود

وی "دعوت به حرکت" را یکی از اصول اندیشه احیاگران خواند و گفت: اگر شهید مطهری به ملاصدرا و حرکت جوهریه او توجه داشت زاییده همان اندیشه تحرک پذیر است. ذهن شهید مطهری ذهن حرکت است به همین دلیل معتقدم که ارتباط شهید مطهری با جنبشهای اسلامی از این دید بوده است و همین که امام(ره) حرکت کرد ایشان پیشتاز این حرکت بود.

وی افزود: استاد مطهری در یکی از آثارشان این مسئله را در قالب خاطره ای در مورد رابطه حرکت قطار و سنگ اندازی کودکان روشن می کند و می گوید اول که قطار می آید و می ایستد کودکان با احترام و با نوعی خشوع به قطار نگاه می کنند اما وقتی قطار حرکت می کند سنگ اندازی می کنند و من بعدها متوجه شدم که این یک مسئله روانی در جامعه است به این معنی که افراد متحرک سنگ اندازی می شوند اما افرادی که ساکت هستند مقدس و محترم هستند که این مسئله را در جوامع عقب مانده بسیار می بینیم.

* نگاه شهید مطهری به آینده تمدن اسلامی است

استاد زبان عرب دانشگاه تهران" نگاه به آینده" را از دیگر ویژگیهای احیاگران برشمرد و گفت: مشکل غالب مسلمانان ناشی از نگاه به گذشته و احیای مسائل و اختلافات گذشته است و در دانشگاه ها نیز گروههای تمدن اسلامی تنها به گذشته این تمدن به مانند تمدن آشوری، مصری، بابلی نگاه می کنند در حالیکه نگاه شهید مطهری به آینده تمدن اسلامی است. البته باید به گذشته تمدن اسلامی توجه کرد اما باید این گذشته سکوی پرش آینده باشد. شهید مطهری همواره از آینده تمدن اسلامی سخن می گوید و اگر بخواهیم اسلام در عرصه زندگیمان باشد باید با دیگاه تمدنی و آن هم با دیدگاه تمدن سازی در آینده به آن توجه کنیم.

وی "ارتباط با خدا" را از دیگر خصوصیات یک احیاگر دانست و گفت: خداوند منبع حیات انسانی بشر است، انسان هرچه بیشتر با خدا و منبع حیات انسانی ارتباط داشته باشد نقش احیاگری او نیز بیشتر خواهد شد که شهید مطهری یکی از مصادیق این مسئله است که زندگی و حیات انسانی اش را در ارتباط با خدا می دید.

رئیس مرکز مطالعات فرهنگی ایران و عرب "رهایی از ذاتیت و منیت" را یکی از شاخصهای احیاگری خواند و افزود:  انسانی که در ذات و منیتش فرو رفته یعنی  در گل خود فرو رفته اما همین که از آن منیت رها شد به سمت حیات، حرکت، نور و روح الهی می رود. شهید مطهری در این بیان مصداق روشنی است. شخصی مانند شهید مطهری که در کتاب" اصول فلسفه و روش رئالیسم" آخرین نظریات فلسفه از دیدگاه استادش علامه طباطبایی و ملاصدرا را می نویسد در کنار آن، کتاب" داستان راستان" را می نویسد.

دکتر آذرشب تأکید کرد: شهید مطهری برای خودش شخصیت و مقام و برج عاجی نمی خواهد بلکه می خواهد به جامعه خدمت کند. وی استاد تمام و درجه پرفسوری داشت اما منبر می رفت، حتی در کوچک ترین شهرها به منبر می رفت و با زبان مردم با آنها صحبت می کرد و این نشان دهنده آزاد شدن از ذاتیت و منیت است.

* سخنان و آثار شهید مطهری ناظر به نیازهای واقعی جوانان است

وی "توجه به نیازهای روز" را دیگر ویژگی احیاگری خواند و افزود: گاهی گفتمان دینی مان با نیازهای روز پیوند ندارد یعنی جامعه و جوانان یک جور فکر می کنند و سخنرانان و اندیشمندان و مسئولان فرهنگی حرف دیگری می زنند. شهید مطهری بررسی می کرد در ذهن جوانان چه می گذرد و به آن می پرداخت و حرف شهید مطهری کاملا با مسائل مطرح در جامعه پیوند داشت که آثار متعدد ایشان گواه این مطلب است.

مشاور امور بین الملل وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی افزود: شهید مطهری همواره عنوان می کرد که اگر ما آب زلال برای جوانان فراهم نکنیم آنها به سمت آبشخورهای آلوده می روند و وظیفه ما است که افکار ناب اسلام محمدی(ص) را با زبان روز مطرح کنیم و می گفتند هر انحرافی در جوانان پیش می آید مقصر ما هستیم چون جایگزینی برای آن ندادیم و جالب اینجاست که امروز نیز پس از گذشت 30 سال گویی که امروز نیز شهید  مطهری با ما سخن می گوید.

وی افزود: یکی دیگر از شاخصهای احیاگر این است که التقاطی نبوده و در افکارش اصیل باشد. هرچه انسانهای احیاگر با اصالتشان پیوند خورده اند مورد قبول مردم هستند چون از ریشه های فکری و روحی مردم سخن می گویند و شهید مطهری به دلیل آشنایی عمیق با فقه، قرآن، سنت و حدیث حرف اش بر اساس هوا و هوس و التقاط نبود.

دکتر آذرشب افزود: گاهی برخی می خواهند استاد قرآن باشند در حالیکه شهید مطهری شاگرد خوب قرآن بود نه استاد قرآن. شهید مطهری افکارش را بر قرآن تحمیل نمی کرد بلکه افکارش را از قرآن و سنت می گرفت و این مسئله مهمی است و چقدر انسانها در طول تاریخ اسلام بودند و هستند که به دلیل اصالت نداشتن فکری، هیچ ریشه ای هم در میان مردم ندارند.

* سخنان شهید مطهری جمع کننده عقل و نقل و شعور دینی است

وی یادآور شد: درک واقعی اسلام در چارچوب عقلی، نقلی و شعوری است و هر یک از این سه را رها کنیم اسلام را ناقص دریافت کرده ایم. اسلام در عین دعوت به تسلیم به خدا(نقل) ما را به عقل و درک شعوری مسائل دینی دعوت می کند.

این استاد دانشگاه تهران تأکید کرد: برخی عقل گرا هستند و نقل را رها می کنند یا برخی عقل و نقل را دارند اما از حرکت شعوری خبری نیست و جامد و بی حرکت هستند. شهید مطهری در معرفی اسلام به نحو احسن گفتمان قرآنی(عقلی، دستور نقلی و شعوری) را به کار برد.

وی شرایط امروز کشور را بسیار حساس خواند و گفت: ما امروز در مقابل یک امتحان بزرگ قرار گرفتیم قبل از انقلاب گفتمان ما از راه تبلیغ دینی بود اما امروز مسائل حکومتی با دین پیوند خورده است یعنی الان تبلیغ زبانی تنها کافی نیست بلکه باید رفتار حکومتی ما هم منطبق با خصوصیات احیاگری باشد.

دکتر آذرشب افزود: قبلا یک احیاگر مثل امام(ره) و شهید مطهری داشتیم اما امروز هر یک از اعضای حکومت جمهوری اسلامی دست اندرکار مسئولیت احیاگری است و هرگاه تخلف از این مقوله داشته باشند ما دچار مشکل در حرکت احیاگری خواهیم شد. شاید قبلا شهید مطهری منبع احیاگری برای مردم بود اما امروز رادیو و تلویزیون و دیگر رسانه ها و وزارتخانه ها و نهادهای دولتی از بالا تا پایین باید گفتمان مطهری باشند.

* هشدار نسبت به فعالیت جریان ضد خط مطهری

مشاور امور بین الملل وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با انتقاد از انتشار و توزیع کم آثار شهید مطهری یادآور شد: امروز مثلا چقدر مشکل داریم در قضیه ملیت و اسلامیت؟، فکر می کنم همه این مسائل را شهید مطهری در کتاب "خدمات متقابل اسلام و ایران" گفته اند. شاید پیام شهید مطهری در این کتاب در سطح پیام امروز نباشد اما چرا عده ای نمی نشینند این کتاب و سایر آثار ایشان را با زبان روز مطرح کنند؟

وی نسبت به جریان قوی ضد شهید مطهری در کشور هشدار داد و گفت: امروز یک جریان بسیار قوی در مملکت ما است که ضد خط مطهری است و این مشکل بزرگی است؛ شهید مطهری هرچه دنبال طرح اسلام احیاگر بوده امروز عده ای به دنبال طرح اسلام خرافاتی، مرتجع هستند که این مصیبت است و بطور حتم جوانان ما از این گفتمان متنفر خواهد شد و به سمت راه های دیگر می روند که رفته اند خیلی ها و باید فکری در این مورد کرد.

دکتر آذرشب، سوق دادن گفتمان حکومتی و حاکمیتی به سمت گفتمان مطهری، احیای افکار شهید مطهری بر اساس زبان و نیازهای روز و مقابله با جریان ارتجاعی و ضد افکار شهید مطهری بر اساس روشنگری را از راهکارهای تعمیق و ترویج اندیشه های دینی شهید مطهری عنوان کرد و افزود: باید طرح شهید مطهری از حالت فردی به حالت دولتی تبدیل شود.