معرفی اجمالی:

استاد سید جلال الدین آشتیانی، در سال 1304ه.ش. در آشتیان از توابع سلطان آباد اراك ، دیده به جهان گشود.

وی، دوره ابتدایی را در دبستان خاقانی همان شهر، به پایان رسانید. در مكتب خانه های قدیمی آشتیان، گلستان سعدی، نصاب الصبیان، تاریخ معجم، كلیله و دمنه، جامع القدمات، مختصری از دُرّه نادری، بخشی از سیوطی (تا باب مبتدا و خبر) را فرا گرفت.

به راهنمایی و تشویق و مساعدت روحانی جلیل القدر آیت اللّه آقای میرزا ابوالقاسم دانش آشتیانی، برای فراگرفتن علوم دینی و معارف اسلامی، در سال 1323ه.ش. به شهرستان قم آمد و در حوزه علمیه، به فراگیری كتابهای صرف و نحو، معانی، بیان منطق، از قبیل: شرح جامی، سیوطی، مغنی، مطول، شرح شمسیه و كتابهای فقهی و اصولی: شرح لمعه، قوانین، فصول، رسائل، مكاسب، كفایه و فراگیری شرح مطالع در منطق و شوارق در كلام و شرح منظومه در حكمت و فلسفه پرداخت و آن گاه به حوزه درس خارج فقه و اصول استاد علامه و فقیه متبحر و مجتهد بارع و زعیم عالیقدر تشیّع، آقای حاج آقا حسین طباطبایی بروجردی، كه یكی از جامع ترین علمای امامیه در روزگار اخیر بود، حاضر شد.

مدت هشت سال نیز به حوزه تدریس فلسفه و تفسیر قرآن كریم و اصول فقه استاد دانشمند و محقق جامع، مشعل فروزان علوم عقلی در حوزه علمیه قم، علامه سید محمد حسین طباطبایی حاضر شد.

الهیات كتاب شفای شیخ الرئیس و الهیات بالمعنی الاخص اسفار و امور عامه این كتاب را و نزدیك به یك دوره اصول فقه و قسمتی از تفسیر قرآن مجید را خدمت آن جناب قراءت كرد.

از برای كامل كردن فلسفه و حكمت الهی، به شهرستان قزوین هجرت كرد و سفر نفس اسفار ملاصدرای شیرازی و بخشی از امور عامه كتاب اسفار را از محضر پرفیض حكیم عالیقدر و فیلسوف محقق، مدرس نامدار علوم عقلی، آقای حاج میرزا سید ابوالحسن قزوینی استفاده بُرد و بسیاری از مشكلات حكمت متعالیه را در خدمت این استاد بارع عظیم الشأن حل كرد.

آن گاه برای بهره بری از محضر اساتید بزرگ حوزه نجف، به نجف هجرت كرد و به مدت دو سال، به حوزه های درس مراجع بزرگ و زعمای حوزه علمیه نجف حاضر شد. در آن حوزه، بیش تر از محضر استاد علامه و فقیه بزرگوار و مجتهد جامع، آقا میرزا سید حسن بجنوردی بهره برد.

و در همین حوزه، مدتی به درس فقیه عصر آقای سید محسن حكیم و فقیه صاحب نظر آقا شیخ حسین حلّی متورع و مجتهد بارع آقا میرزا عبدالهادی شیرازی حاضر شد. به خاطر بیماری شدید، نتوانست در حوزه نجف بماند و به ایران بازگشت و در تهران، مدتی به حوزه تدریس حكیم و عارف عالیقدر فقیه محقق آقا میرزا احمد آشتیانی و مدتی به گونه متفرقه و درس فیلسوف بزرگوار وعارف متأله آقا میرزا مهدی آشتیانی ، حاضر شد.

وی در قم، درس خارج اصول فقه استاد فقیه محقق، و روحانی مجاهد، آقا سید محمد تقی خوانساری شركت جست و مدتی هم از درس سید محمد حجت كوه كمری و یك سال نیم هم از درس آقا میرزا رضی تبریزی بهره برد.

شرح منظومه حكمت و قسمتی از مكاسب شیخ انصاری و قسمتی از شوارق الالهام را خدمت حكیم ربانی و فقیه عالیقدر، حاج شیخ مهدی امیركلاهی قراءت كرد. استاد سید جلال الدین آشتیانی، در سال 1338ه.ش به معلمی دانشگاه مشهد در رشته فلسفه و تصوف اسلامی و در سال1340 به دانشیاری همین رشته برگزیده شد و تاكنون افزون بر تربیت شاگردان بزرگ در دو كانون معرفت: حوزه و دانشگاه، دهها جلد كتاب ارزش مند، كار او مفید، تألیف كرده، یا آثار بزرگان فلسفه و عرفان را با تحقیق ها و تعلیق های دقیق و عالمانه، به زیور طبع آراسته است.[1]