سخن گفتن در باره شخصیت امام خمینی (ر ه)، و بررسی افکار و دیدگاه های ایشان کاری پر دامنه و دشوار است .
در یک نگاه فهرستوار برای درک درست از شخصیت امام، باید به اموری چند آگاهی داشت :
1- نگاه بی طرفانه و خارج از تعصبات بیجا.
2- آگاهی از تاریخ ایران،خصوصا از نهضت مشروطه به بعد.
3- اطلاع داشتن از جو سیاسی حاکم بر ایران و جهان.
4- آشنایی با تاریخ اسلام و تشیع.
5- آشنایی با علوم رسمی (فقه و اصول و ادبیات و..) و غیر رسمی (فلسفه و عرفان و تفسیر) متداول در حوزه های علمیه.
6- آشنایی با تفکر حاکم بر حوزه های علمیه کشورهای اسلامی خصوصا ایران و عراق.
7- شناخت نسبتا کاملی از شخصیت های شاخص در عصر امام، خصوصا اساتید تاثیر گذار بر شخصیت ایشان.
8- و از آنجایی که شاگردان، نمودی از شخصیت استاد هستند، شناسایی شاگردان امام خمینی و گفته ها و کمالات ایشان، خود نیز تا حدی به شناخت صحیح تر از شخصیت روح الله کمک میکند.
در اصطلاح اهل عرفان بعض اولیا الهی کامل هستند و بعضی علاوه بر آن مکمل ، دسته اول خود را به کمال رساندند و گروه دوم دغدغه امت دارند و غم هدایت مردم، چه اینکه خداوند تبارک و تعالی نسبت به حبیب خود فرمود:
لَعَلَّکَ باخِعٌ نَفْسَکَ أَلاَّ یَکُونُوا مُؤْمِنین[1]
گویی می خواهی جان خود را از شدّت اندوه از دست دهی بخاطر اینکه آنها ایمان نمی آورند!
امام راحل از این گروه بود و در اوج سفر عرفانی خود، به قصد هدایت و راهبری امت، بسوی ایشان قدم برداشت و انسان سرگردان زمانه خویش را بسوی ارزش های اسلام اصیل که حاصل تلاش اولیا و انبیا و خاتم رسل محمد مصطفی صلی الله علیه و آله و سلم است راهنمایی کرد.
غرض از این مقاله، آشنایی اجمالی با شخصیت بزرگ قرن حاضر است که به اختصار به زندگی و افکار این مرشد کامل و پیر مراد اشاره میشود.